Με πόνο ψυχής και λύπη παρακολουθούμε αυτές τις ημέρες την τηλεοπτική διαπόμπευση του Αγίου Όρους. Λαμπρή ευκαιρία για τους συνήθεις εκκλησιομάχους, για να χλευάσουν την αγιώνυμη πολιτεία. Χωρίς να γνωρίζουν τις πραγματικές διαστάσεις του σκανδάλου, έστησαν και οι τηλεδικαστές μεγαλοδημοσιογράφοι τα ικριώματα και με φανερή χαιρεκακία σπιλώνουν δικαίους και αδίκους. Ίσως ποτέ στην υπερχιλιετή ιστορία του, το Άγιον Όρος, δεν πολεμήθηκε με τέτοια λύσσα και κακοήθεια, όσο στις μέρες μας.
Και μάλιστα να κατηγορείται για φιλαργυρία, όταν είναι γνωστό πως η περιφρόνηση του πλούτου, η αρετή της ακτημοσύνης, είναι η μεγίστη των μοναχών. «Μοναχός ακτήμων αετός υψιπέτης», λέει ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος ή όπως γράφει απ’ έξω από ένα κελλί του Αγίου Όρους «σήμερον εμού, αύριον ετέρου, ουδέποτε ουδενός». Δεν είναι όμως το Άγιον Όρος, όπως το παρουσιάζουν οι τωρινοί πολέμιοί του. Όχι. Ας μην σκανδαλίζονται οι πιστοί και ας μην επιχαίρουν οι κίβδηλοι, τα θρασίμια που βυσσοδομούν κατά του ιερού καταφυγίου. Το Άγιον Όρος, είναι το περιβόλι της Παναγίας και μέσα στο περιβόλι αυτό, εκτός από μυρίπνοα άνθη, φυτρώνουν και ζιζάνια. «Αμφότερα συναυξάνονται μέχρι του θερισμού» (Ματθ. ΙΓ΄ 30).
Είναι ντροπή, όνειδος για τον Ελληνισμό, να στηλιτεύεται με το γνωστό απύθμενο θράσος και τον αηδιαστικό φανατισμό της δήθεν προόδου, ένας τόπος που απέβη το «ακάματο εργαστήρι της αρετής, η σχολή της ανώτερης φιλοσοφίας, το ταμείο της τέχνης, της ορθοστασίας του Γένους και της φιλοκαλίας της Ελληνορθοδόξου Παραδόσεως». (μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, «το ήθος και το ύφος του Αγίου Όρους»). 1200 χρόνια στέκεται το Άγιον Όρος πρόμαχος του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας και θα καταντήσουμε σήμερα, εμείς, τα απολειφάδια του Γένους, παρασυρμένοι από τους θεομπαίχτες της τηλοψίας, κατήγοροί του;
Ουαί της ανομίας κα της αχαριστίας! Ο ιστορικός Γ. Θεοχαρίδης γράφει: «Κατά τους ατέλειωτους και βαρείς αιώνες της δουλείας του Έθνους το Άγιον Όρος υπήρξε το δεύτερο μετά το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως σημείον του πατρικού εδάφους, όπου συγκεντρώθηκε το φως της ψυχής του Έθνους. Για το Έθνος θα αποτελούσε συμφορά, εάν το Άγιον Όρος εξαφανιζόταν ως μοναχική Πολιτεία από το πρόσωπο της γης».
Το Άγιον Όρος διδάσκει πίστη, αγάπη και γνώση στη ζωηφόρο παράδοση και είναι ανεπίτρεπτο να λακτίζεται ο πλούτος που μας παρέδωσε η υπομονή, τα δάκρυα, η άσκηση τόσων και τόσων αγίων ασκητών. Αν αστόχησε από την αποστολή του ένας ηγούμενος, κάποιοι μοναχοί, αν αμάρτησαν, «Άλλος» κρίνει, και «ο αναμάρτητος υμών πρώτος βαλέτω λίθον». Είναι υποκρισία του χειρίστου είδους να βγαίνουν στο γυαλί κάποιοι «αναμάρτητοι» πολιτικοί και να μηρυκάζουν κάτι για εκκλησιαστικές περιουσίες, όταν είναι γνωστό «τοις πάσι» πως οι περισσότερο απ’ αυτούς μπήκαν στην πολιτική «ξεβράκωτοι» και θα συναξιοδοτηθούν χωρίς να ξέρουν τι έχουν, αλλά ξέρουμε όλοι από πού και πώς «έχουν».
Δεν κρίνεται το Άγιον Όρος. Το Άγιον Όρος, ως κιβωτός των ορθών δογμάτων, μας κρίνει. Δεν είναι το Άγιο Όρος αυτό που νυχθημερόν παρουσιάζεται και βάλλεται από το κανάλια της ασωτείας και της διαπλοκής. Το Άγιον Όρος είναι το περιβόλι που ευωδίασαν Γέροντες θεοφόροι, άνθη σπάνιας ωραιότητας και αγιότητας. Είναι το Άγιον Όρος του Γέροντα Παΐσιου, του Πορφυρίου, του οσίου Σιλουανού, του οσίου Ιωσήφ του Ησυχαστού, του αγίου Νικοδήμου, του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, του αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Ο Γέροντας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης για πολλά χρόνια μετέφερε την αγιορείτικη δρόσο στις ξεραμένες ψυχές πολλών στην Αττική.
Η ταπείνωση κι η αγάπη, η υπομονή και η διάκριση, η διόραση και προόραση τον κοσμούσαν. Χιλιάδες οι ψυχές που ξαπόστασαν κοντά του, που βρήκαν παρηγοριά και ξεδίψασαν από τον λόγο του σύγχρονου αυτού αγίου. Τι να γράψουμε για τον οσιακής μνήμης Γέροντα Παΐσιο, το νέο αυτό καύχημα και σέμνωμα της Ορθοδοξίας;
Πρέπει να ανατρέξουμε στα Συναξάρια των παλαιών πατέρων της ερήμου για να βρούμε λόγια αντάξια για την προσφορά του στον άνθρωπο και την αγάπη του στο Θεό. (Στο γνωστό βιβλίο «Βίος Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου», του ιερομονάχου Ισαάκ, σημειώνεται: «ο Γέροντας πονούσε για το Άγιο Όρος και αγωνίσθηκε να παραμείνει ήσυχο, πνευματικό, αρνησίκοσμο, όχι όμως αφιλόξενο. Ανεπηρέαστο από κοσμικές, καταστρεπτικές επιδράσεις για να συνεχίσει να είναι άγιο και να αναδεικνύει αγίους τόνιζε γεμάτος ελπίδα: Πάλι θα επιστρέψουν στην παράδοση. Θα δείτε πολυτελή αυτοκίνητα να γίνονται σαν κοτέτσια και νέους μοναχούς να ζουν σε σπηλιές).
Είναι το Αγιονόρος των Κολλυβάδων της «Φιλοκαλικής Αναγέννησης», που φύλαξαν ακέραιο το ορθόδοξο ήθος από τα «φώτα της Εσπερίας». Από το Άγιο Όρος ξεκίνησε και ο Πατροκοσμάς, ο οποίος διέσωσε το «αγροίκον Γένος» από την αμάθεια, τον εξισλαμισμό με μοναδικό του όπλο την αγιότητα. Χιλιάδες οι Αγιορείτες άγιοι και μάρτυρες, που όταν κάποιοι δραπέτευαν στην Δύση, οι αρνησιπάτριδες λόγιοι και οι παπόδουλοι επίσκοποι τύπου Βησσαρίωνος, στάθηκαν «καλώς», πιστοί στις παραδόσεις του Γένους και υπάκουοι στην ευαγγελική εντολή – «ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τίθησι υπέρ των προβάτων αυτού»- για να σηκώσουν τον σταυρό της αιχμάλωτης πατρίδας.
Πίσω όμως από την πολεμική αυτή κατά του Αγίου Όρους, κρύβεται ο ανομολόγητος στόχος της νεοταξικής λέρας: να πάψει η Ορθόδοξη Εκκλησία να είναι η ψυχή του Γένους μας. Ήδη τέθηκαν στο στόχαστρο όλα τα μοναστήρια, αμφισβητείται η «χρησιμότητά» τους, μυκτηρίζονται οι μοναχοί. Ό,τι ακριβώς γινόταν την εποχή του Μακρυγιάννη. Θεωρώντας, ο στρατηγός, τα μοναστήρια της Ελλάδας ως πνευματικούς πνεύμονες του Έθνους και εγγύηση συνέχισης της ορθόδοξης πίστεως και ζωής, καταφέρεται, στα «απομνημονεύματα», με δριμύτητα εναντίον των ανθελλήνων εκείνων που φρόντιζαν να «εξευρωπαΐσουν» τον λαό, καταστρέφοντας τα μοναστήρια του. «Εις τον καιρόν της Τουρκιάς μίαν πέτραν δεν πείραζαν από τα παλιοκκλήσια. Κι αυτείνοι οι απατεώνες σύνδεσαν τα συμφέροντά τους με τους μολεμένους, φαναριώτες κι άλλους τοιούτους, οπού ήταν εις την Ευρώπη μόλεμα και μας χάλασαν τα μοναστήρια και τις εκκλησιές μας – μαγαρίζουν μέσα κι άλλες έγιναν αχούρια. Από τους τοιούτους γερωμένους πολλούς πάθαμεν αυτά. Κι από τους τοιούτους λαϊκούς, στρατιωτικούς και πολιτικούς, αφού χύσαμεν ποταμούς αίματα, κιντυνεύομεν να χάσωμεν και την πατρίδα μας και την θρησκείαν μας».
Εις μάτην ο πόλεμος. «Η Εκκλησία πλεμουμένη λαμπροτέρα καθίσταται». Την μονή Βατοπεδίου (με έψιλον από το βατώδες πεδίο που την περιέβαλλε) την λαμπρύνουν οι ασκητικοί αγώνες των οσίων της και οι χαριτόβρυτες εικόνες της Παναγίας που κατέχει ως θησαυρό πολυτίμητο. (Παραμυθία, Αντιφωνήτρια, Εσφαγμένη, Κτιτόρισσα, Ελαιοβρύτισσα, Πυροβοληθείσα). Κανείς ανάξιος του σχήματος δεν μπορεί να μειώσει την ακτινοβολία της. Ο κήπος της Παναγίας, ο ησύχιος Άθως, θα συνεχίσει να αγρυπνεί υπέρ του σύμπαντος κόσμου. Γιατί Άγιον Όρος είναι κυρίως αυτό που δεν φαίνεται…
Δημήτρης Νατσιός
δάσκαλος-θεολόγος
Κιλκίς.