Πώς, για να αποφύγουμε το «κακό», πάμε στο… πολύ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ!

Γράφει ο Θανάσης Κ.

Θα το πω ευθέως, χωρίς περιφράσεις.

Όλη αυτή η δημόσια συζήτηση που πυροδοτήθηκε ξαφνικά, με αφορμή την «συμφωνία» Τουρκίας –Λιβύης, είναι εν μέρει εκτός θέματος, εν μέρει επικίνδυνη.

Ακόμα κι αν κάποια απ’ όσα ακούγονται είναι σωστά. Στην καλύτερη, πρόκειται για μισές αλήθειες. Στη χειρότερη, βοηθούν τον «ψυχολογικό πόλεμο» που έχει εξαπολύσει η Τουρκία μέσα στην Ελλάδα, ώστε να δημιουργήσει ηττοπάθεια στην Ελληνική κοινωνία πριν συμβεί το παραμικρό.

Για να μη χρειαστεί να συμβεί τίποτε – να μας τα πάρει όλα προκαλώντας Φόβο, χωρίς να ρίξει τουφεκιά.

(Το δόγμα αυτό του Ψυχολογικού Πολέμου, πασίγνωστο διεθνώς, αλλά άγνωστο στην Ελλάδα, λέγεται: to win by fright – not by fight).

Δεν λέω πως οι Έλληνες δημοσιολογούντες συμμετέχουν συνειδητά στις «ψυχολογικές επιχειρήσεις» της Τουρκίας. Επιμένω, όμως, ότι χωρίς να το θέλουν αυτές εξυπηρετούν.

–Για παράδειγμα: την μέρα που ο Ερντογάν δηλώνει δημόσια, ότι θα στείλει κάποια στιγμή πλωτό γεωτρύπανο να κάνει γεώτρηση ανοικτά της Κρήτης, υπάρχει Έλληνας πολιτικός αρχηγός που δηλώνει δημόσια πως ό,τι κι αν συμβεί «δεν πρέπει να υπάρξει αιματοχυσία»!

Κι έτσι στέλνει μήνυμα στον Ερντογάν, ότι μπορεί να προχωρήσει! Γιατί οι Έλληνες δεν θα αντιδράσουν! Άρα μπορεί έμπρακτα να δημιουργήσει νέα «τετελεσμένα» πάνω στην Ελληνική ΑΟΖ.

Βέβαια, το ίδιο πρόσωπο βγήκε την άλλη μέρα και είπε κάτι διαφορετικό: Να υπάρξουν λέει «κόκκινες γραμμές» από την πλευρά μας. Πολύ σωστά! Αλλά τι σημαίνει «κόκκινες γραμμές»; Ότι αν τις παραβιάσει η Τουρκία, πώς θα αντιδράσουμε εμείς; Χωρίς να διακινδυνεύσουμε το παραμικρό; Μα αυτά δεν είναι «κόκκινες γραμμές». Δεν είναι ούτε… ροζ τεθλασμένες!

Αλλά η εικόνα της σύγχυσης μέσα στην Ελλάδα είχε δοθεί στην άλλη πλευρά. Κι αυτό ενθαρρύνει την επιθετικότητα του Ερντογάν.

–Άλλο παράδειγμα – μισής αλήθειας αυτή τη φορά: Βγαίνουν διάφοροι πολιτικοί και λένε δημόσια ότι σε περίπτωση Πολέμου με την Τουρκία θα είμαστε μόνοι μας!

Σωστό αυτό. Κάποιοι το λέμε και το γράφουμε από χρόνια. Όσοι τώρα το κατάλαβαν, welcome to reality!

Μόνο που αυτό, αν το είχαν καταλάβει έγκαιρα, θα έπρεπε να είχαν άλλη πολιτική εξοπλισμών και αμυντικής διάρθρωσης. Δηλαδή θα έπρεπε να προετοιμάζονταν σοβαρά, όχι απλώς για να «πολεμήσουμε μόνοι μας», αλλά τουλάχιστον για να μη χάσουμε! Γιατί μόνο αν είχαμε σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας σε μια τέτοια «μοναχική αναμέτρηση», οι Τούρκοι θα απέφευγαν το «μοιραίο βήμα».

–Αλλά προετοιμασία δεν υπήρξε! Αντίθετα υπήρχαν ψευδαισθήσεις, ότι η Ευρωπαϊκή ένταξη της Τουρκίας «θα τιθάσευε το θηρίο»!

–Υπήρχε ακόμα η ψευδαίσθηση, ότι η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ, μπορούσαν να «εμποδίσουν» την τουρκική επιθετικότητα. (Άρα, δεν υπήρχε περίπτωση να «πολεμήσουμε μόνοι μας» – η αμυντική μας προετοιμασία έπεφτε σε δεύτερη μοίρα)

–Υπήρχε ακόμα η ψευδαίσθηση, ότι αρκούσε η ευθυγράμμισή μας με το Διεθνές Δίκαιο, για να «απομονωθεί» η Τουρκία που το παραβίαζε. (Κι έτσι με «απομονωμένη» την Τουρκία διεθνώς, δεν κινδυνεύαμε, λέει …)

Όλα αυτά τα δόγματα εξωτερικής πολιτικής – ουσιαστικά ψευδαισθήσεις για να μην κάνουμε τίποτε το ουσιώδες εμείς, έναντι τις τουρκικής επιθετικότητας – έχουν καταρρεύσει πλέον.

Αλλά και τώρα λένε τη μισή αλήθεια μόνο.

Η άλλη μισή αλήθεια, αυτό που ΔΕΝ λένε (γιατί αν το έλεγαν η εντύπωση που θα δημιουργούσαν θα ήταν εντελώς διαφορετικά), είναι ότι πλήρης «Πόλεμος» δεν πρόκειται να γίνει μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας!

Δηλαδή πλήρης Πολεμική σύγκρουση, όπου καθένας θα χρησιμοποιήσει ό,τι διαθέτει για να εξουδετερώσει τον άλλο, ΔΕΝ πρόκειται να γίνει!

–Για την ακρίβεια, η τελευταία πλήρης Πολεμική σύγκρουση που συνέβη διεθνώς ήταν η σύρραξη Ιράκ-Ιράν! Κράτησε οκτώ χρόνια (1980-88) και εξάντλησε και τις δύο πλευρές.

–Η άλλη σύγκρουση που μπορεί να θεωρηθεί ότι οι εμπόλεμοι και από τις δύο πλευρές χρησιμοποίησαν το σύνολο των διαθεσίμων μέσων ήταν ο Πόλεμος του Γιόμ Κιππούρ, τον Οκτώβριο του 1973. Κράτησε λίγο, δεκαεννιά μέρες, οι Αιγύπτιοι κέρδισαν στην πρώτη φάση, οι Ισραηλινοί αντεπετέθησαν και κέρδισαν στην δεύτερη φάση, κι όταν έγινε ανακωχή, καθένας τον εμπολέμων κρατούσε σημαντικά εδάφη του αντιπάλου του και αμέσως επέστρεψαν στο status quo ante – δηλαδή στο καθεστώς πριν την έναρξη των εχθροπραξιών. Ο Πόλεμος αυτός ήταν γενικευμένος, καθεμία πλευρά εξάντλησε πραγματικά τα διαθέσιμα μέσα, έληξε πρακτικά με «ισοπαλία», αλλά δεν ήταν μάταιος. Πέντε χρόνια αργότερα τα δύο μέρα οδηγήθηκαν σε πραγματική δίκαιη και βιώσιμη Συμφωνία Ειρήνης (του Κάμπ Ντέηβιντ, 1978).

Άλλη πολεμική αναμέτρηση όπου και οι δύο εμπόλεμοι χρησιμοποίησαν πλήρως τα διαθέσιμα μέσα (όπλα, προσωπικό κλπ.) δενυπάρχει σε ολόκληρη τη μεταπολεμική περίοδο…

Συνήθως οι συρράξεις κρατάνε λίγες μέρες, κάθε πλευρά χρησιμοποιεί τις τοπικές δυνάμεις που διαθέτει και ανάλογα με την έκβαση του θερμού επεισοδίου ή των θερμών επεισοδίων, συμφωνείται ανακωχή και αρχίζει (ή δεν αρχίζει) κάποια διπλωματική διαπραγμάτευση – εκτόνωση της έντασης.

(Στις μεγάλες επεμβάσεις της Κορέας και του Βιετνάμ για τις ΗΠΑ ή στο Αφγανιστάν για την ΕΣΣΔ κι ύστερα πάλι στο Αφγανιστάν για τους δυτικούς, ή στις δύο επεμβάσεις του Περσικού – στο Κουβέϊτ εναντίον του Ιράκ το 1990, και στο ίδιο το Ιράκ το 2003, οι χώρες που έκαναν την επέμβαση ΔΕΝ χρησιμοποίησε παρά μόνο το εκστρατευτικό τους σώμα, όχι το πλήρες οπλοστάσιο και δυναμικό τους).

Ουσιαστικά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η θεωρία και η πρακτική αυτού που ονομάζουμε «Πόλεμο» έχει αλλάξει δραματικά.

Για τον ακρίβεια ο «Πόλεμος» απέκτησε περισσότερες διαστάσεις – «προς τα πάνω» (πυρηνικός) και «προς τα κάτω» (χαμηλής εντάσεως), αλλά και «προς τα πλάγια» (υβριδικός, ψηφιακός, ψυχολογικός κλπ).

–Το κεντρικό πρόβλημα του σύγχρονου Πολέμου είναι πως θα αποφύγουμε την κλιμάκωση «προς τα πάνω», σε πυρηνική αναμέτρηση.

–Το επόμενο ζήτημα είναι πώς θα «εκτονωθεί» η παγκόσμια ένταση σε «τοπικές συρράξεις χαμηλής έντασης» (Low Intensity Warfare) που είναι πιο ελέγξιμη η κλιμάκωσή τους (proxy wars).

–To πιο πρόσφατο πρόβλημα είναι πως θα χρησιμοποιηθούν «πλάγια μέσα» για να εξουδετερωθεί ο αντίπαλος χωρίς να χρειαστεί να πέσει τουφεκιά. Είτε εξουδετερώνοντας την υποδομή του («τεχνολογικός πόλεμος») είτε διαβρώνοντας τον πληθυσμό του ή τη διάθεση της κοινωνίας του να αντισταθεί (υβριδικός Πόλεμος, ψυχολογικές επιχειρήσεις κλπ). Οπότε μπορούν να κερδηθούν πόλεμοι χωρίς… πραγματικό Πόλεμο!

Από το έργο του Barry Posen, Inadvertent Escalation (1991), μέχρι το έργο Martin Von Creveld, The Transformation of War (1993), όλη η προσοχή έχει μετακινηθεί από την ολοκληρωτική σύγκρουση, στην «κλιμάκωση» που πρέπει να συγκρατηθεί και να ελεγχθεί.

Η προβληματική βέβαια, είχε αρχίσει να αλλάζει ήδη από το 1965 όταν ο Herman Kahn έγραψε για πρώτη φορά για τις «βαθμίδες της κλιμάκωσης» (the Escalation Ladder).

M’ άλλο λόγια, η έμφαση της σύγχρονης Θεωρίας του Πολέμου μετακινήθηκε στην Κλιμάκωση και τον έλεγχο της πριν γενικευτεί.

–Αυτό είναι πιο δύσκολο να συμβεί, όταν εμπλέκονται οι τρείς μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ-Κίνα-Ρωσία). Και πάλι, όμως, υπάρχουν «δικλείδες ασφαλείας».

–Και είναι πολύ πιο εύκολο – και «βέβαιο» ότι θα συμβεί – όταν εμπλέκονται μικρότερες μη πυρηνικές δυνάμεις.

–Το δύσκολο είναι στην περίπτωση που εμπλέκονται «μεσαίες» πυρηνικές δυνάμεις – δηλαδή οι εξής δύο: Ινδία-Πακιστάν.

Στην περίπτωση των Ελληνοτουρκικών, λοιπόν, μιλάμε ουσιαστικά για ένα ή δύο ταυτόχρονα ή διαδοχικά θερμά επεισόδια, κυρίως αεροναυτικού χαρακτήρα.

Συνολικής διάρκειας, από ολίγων ωρών ως δύο 24ωρων.

Αυτό, όμως, είναι κάτι πολύ-πολύ διαφορετικό απ’ ό,τι έχει στο μυαλό του ο πολύς κόσμος (και αρκετοί opinion makers).

Γιατί θα το κερδίσει όποιος έχει όχι συνολικά «τα περισσότερα» (όπλα, στρατεύματα, πληθυσμό κλπ.), αλλά όποιος διαθέτει περισσότερα assets επί του πεδίου, μεγαλύτερη διακλαδική ευελιξία, υψηλότερο ηθικό και πρωτοβουλία των κινήσεων– επίσης επί του πεδίου, δηλαδή στο σημείο που θα συμβούν το ή τα θερμά επεισόδια.

Οπότε όλη η «Άλγεβρα» της στρατιωτικής ισορροπίας αλλάζει δραματικά.

Αυτό, όμως, δεν το λέει κανείς, δημόσια.

• Αντίθετα, γίνεται το πάν στο δημόσιο διάλογο, για να «πειστεί» ο Ελληνικός λαός, ότι αν αντισταθούμε στην τουρκική επιθετικότητα, θα μας συντρίψει η «πολύ μεγαλύτερη» Πολεμική μηχανή της Τουρκίας…

(Το μεγαλύτερο μέρος της οποίας, όμως, ΔΕΝ θα χρησιμοποιηθεί…)

• Επίσης προσπαθούν να μας πείσουν ότι πρέπει να αρχίσουμε να ετοιμάζουμε «συνυποσχετικό συνεκμετάλλευσης» στο Αιγαίο…

Δεν μας λένε, όμως τα εξής:

–Πρώτον, πως όταν μιλάμε για «συνεκμετάλλευση», αναφερόμαστε στο πως θα «μοιράσουμε» τα… δικά μας! Δηλαδή κυριαρχικά και οικονομικά δικαιώματα (ΑΟΖ κλπ.) που σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο ανήκουν στην Ελλάδα

–Δεύτερον, ότι η Τουρκία επιμένει να πάμε σε διεθνή διαιτησία έξω από τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου…

–Τρίτον, ότι αυτή η αναλυτική προετοιμασία δενχρειάζεται να ξεκινήσει τώρα. Έχει ήδη γίνει: Επί δεκατρία χρόνια (από το 1999 ως τις αρχές του 2012) έγιναν αλλεπάλληλοι γύροι διερευνητικών συνομιλιών, στην αρχή υπό τον πρέσβη Σκοπελίτη, στη συνέχεια υπό τον πρέσβη Αποστολίδη (και με τον Σινιρίογλου από την πλευρά της Τουρκίας), καταγράφηκαν λεπτομερώς τα πάντα, αλλά δεν κατέληξε η όλη προσπάθεια σε «συνυποσχετικό»! Γιατί η Ελλάδα επέμενε να πάμε σε διαιτησία στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου της Θαλάσσης, ενώ η Τουρκία επέμενε να πάμε σε διαιτησία αγνοώντας το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης, επιμένοντας στην αρχή της «ευθυδικίας»– και μάλιστα με μιαν εντελώς αυθαίρετη λογική.

–Τέταρτον, δεν μας λένε ότι, αν τώρα δεχθούμε αυτό που θέλει η Τουρκία («για να μη γίνει Πόλεμος»), τότε είναι πολύ πιθανό να χάσουμε τον κυριαρχικό και οικονομικό έλεγχο μεγάλου μέρους του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου νοτίως του Καστελορίζου.

–Πέμπτον, δεν μας λένε πως, αν η Τουρκία φοβερίζοντας και προκαλώντας πετύχει να κερδίσει σε «διαιτησία» σε βάρος της Ελλάδος, θα προχωρήσει αργότερα να διεκδικήσει κι άλλα! Ήδη στέλνει μουσουλμανικούς πληθυσμούς και τους «εργαλειοποιεί» στα πλαίσια ενός υβριδικού πολέμου σε βάρος μας…

Με δύο λόγια, αν το πρόβλημα με την Τουρκία ήταν κάποιο «κενό» του Διεθνούς Δικαίου, ασφαλώς και θα έπρεπε να διαπραγματευθούμε μαζί της «κάποια λύση».

Αν όμως το πρόβλημα είναι ότι αντιμετωπίζουμε την επιθετικότητα ενός ανεξέλεγκτου γείτονα που ξεδιπλώνει φανερά μιαν «αναθεωρητική ατζέντα», τότε καμία διαπραγμάτευση δεν μας σώζει!

Πρέπει να αντιμετωπίσουμε και να εξουδετερώσουμε την επιθετικότητά του! Μιλάμε για άλλο πρόβλημα.

Σήμερα βλέπουμε κάποιους να προετοιμάζουν την Ελλάδα για μια «συνθηκολόγηση», προκειμένου «να αποφύγουμε τα χειρότερα».

Που θα οδηγήσει να πάθουμε τα πολύ χειρότερα!

Γιατί την επιθετικότητα του εχθρού σου όταν την εσύ ο ίδιος την εκτρέφεις, με την υποχωρητικότητατη δική σου, και με τα «μηνύματα» που τους στέλνεις συνεχώς, απλώς οδηγείσαι στην πλήρη και ολοκληρωτική συντριβή!

Όπως είχε πει ο Τσώρτσιλ το 1938, ο Κατευνασμός δεν φέρει την Ειρήνη! Φέρνει τον Πόλεμο, συντομότερα και από χειρότερες θέσεις…

ΥΓ. Θυμηθείτε: η Τουρκία έκανε εισβολή στην Κύπρο το 1974. Παρά τα προσχήματα που επικαλέστηκε θεωρήθηκε διεθνώς παράνομη – και η εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή! Καταδικάστηκε από τρία τουλάχιστον ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθών. Κι ύστερα από κάμποσα χρόνια, τα Ηνωμένα Έθνη ζητούσαν πιεστικά από την Ελλάδα να… νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της τουρκικής εισβολής που οι ίδιοι είχαν καταδικάσει!

Αυτά τα ολίγα με περί «διεθνούς διπλωματικής απομόνωσης» κλπ. κλπ.

Αυτά πρέπει να αποτρέψουμε να συμβούν και στο Αιγαίο!