Ἡ διδακτική ἱστορία τῆς Ἑλένης Παπαδάκη

Γράφει ο Δημήτρης Καπράνος

Οἱ γονεῖς μου πήγαιναν τοὐλάχιστον δύο φορές τόν μῆνα στό θέατρο

Ἔτσι, ἄκουγα, ἀπό μικρός, ὀνόματα ὅπως Πιραντέλο, Μπέρναρντ Σώ, Ντοστογιέφσκι, Μολιέρος, Ἴψεν, Σαίξπηρ. Ἄκουγα καί ὀνόματα ἠθοποιῶν. Ἡ μάνα μου, ἄς ποῦμε, λάτρευε τόν Νῖκο Τζόγια καί τόν Δημήτρη Μυράτ… Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση, ὅμως, πού ὁ πατέρας μου μιλοῦσε γιά μερικούς ἀπό τούς ἠθοποιούς μέ τά χειρότερα λόγια… Ὁ πατέρας δημοκρατικῶν πεποιθήσεων στέλεχος τοῦ Κέντρου δέν πήγαινε ποτέ σέ παράσταση στήν ὁποία ἔπαιζε ὁ Μυράτ. Μοῦ εἶχε σχηματισθεῖ ἡ ἐντύπωση ὅτι ζήλευε, ἐπειδή ἄρεσε στή μητέρα μου! Ὅταν τοῦ τό εἶπα, θύμωσε! «Πῶς σοῦ πέρασε αὐτή ἡ ἰδέα; Δυστυχῶς, οἱ Ἕλληνες ξεχνοῦν γρήγορα» μοῦ εἶπε καί μοῦ ἐξήγησε ὅτι δέν ἤθελε οὔτε νά ἀκούει τό ὄνομα τοῦ συγκεκριμένου ἠθοποιοῦ διότι τόν θεωροῦσε ὑπεύθυνο γιά τήν δολοφονία τῆς μεγάλης ἠθοποιοῦ Ἑλένης Παπαδάκη… Κι ἐκεῖ, στό σαλόνι τοῦ σπιτιοῦ μας, ἄκουσα ἀπό τόν πατέρα μου μία σειρά ἀπό ὀνόματα γνωστῶν ἠθοποιῶν, οἱ ὁποῖοι ἐμφανίζονταν στό θέατρο, στό σινεμά ἀλλά καί στήν τηλεόραση, πού μόλις τότε ἄρχιζε νά μπαίνει στά ἑλληνικά σπίτια. Ἠθοποιῶν, οἱ ὁποῖοι «ἔδωσαν» τήν Παπαδάκη στούς δολοφόνους τῆς ΟΠΛΑ καί μάλιστα ἕνας ἐξ αὐτῶν (ὁ γνωστός «Βεβαίως-βεβαίως» Χ. Τσαγανέας) μετέβη καί στόν τόπο τῆς δολοφονίας τῆς ἄτυχης τραγωδοῦ «γιά νά πιστοποιήσει τόν θάνατο τῆς π…»!

«Καί γιατί τό ἔκαναν αὐτό;» ρώτησα ἔκπληκτος. «Ἐπειδή ἦταν ξεχωριστή καί δέν ἀνῆκε στήν συνομοταξία τους» μοῦ ἀπάντησε… Προσπάθησα νά βρῶ καί νά διαβάσω κάτι γιά τήν Ἑλένη Παπαδάκη. Δέν βρῆκα πολλά, μέχρι πού –πρίν καιρό– διάβασα ἕνα φοβερό κείμενο τοῦ Μάνου Ἐλευθερίου γύρω ἀπό τήν δολοφονία τῆς Παπαδάκη (ὁ ἀξέχαστος Μάνος ἔγραψε καί τό μυθιστόρημα «Ἡ γυναίκα πού πέθανε δύο φορές», βασισμένο στήν ἱστορία της) καί διαπίστωσα ὅτι ὁ πατέρας εἶχε δίκιο ὅταν ἀρνήθηκε (τό 1961 ἄν θυμᾶμαι καλά) νά πάει στήν παράσταση «Ἀπόψε αὐτοσχεδιάζουμε» τοῦ Πιραντέλο, μέ τόν Μυράτ. Σάν χθές, λοιπόν, οἱ δολοφόνοι τῆς ΟΠΛΑ «συνέλαβαν» τήν Ἑλένη Παπαδάκη στό σπίτι τοῦ Δημήτρη Μυράτ. Τήν ὁδήγησαν στό «ἀρχηγεῖο» τῆς ὀργάνωσης καί ἐν συνεχεία τήν δολοφόνησαν στό Γαλάτσι. Προηγουμένως, τήν εἶχαν διαγράψει μέ ἀόριστες καταγγελίες γιά «φιλογερμανική συμπεριφορά» ἀπό τό ἀριστεροκρατούμενο «Σωματεῖο Ἠθοποιῶν».

Ἔγραψε ὁ Ἐλευθερίου: «Στήν ἐξεταστική ἐπιτροπή, πίσω ἀπό τό θλιβερό τραπεζάκι στή μέση τῆς σκηνῆς τῶν θεάτρων (ἀσφαλῶς τό πιό ἄθλιο σκηνικό πού ἐμφανίστηκε στό ἑλληνικό θέατρο) τόν κεντρικό ρόλο τοῦ μεγάλου ἱεροεξεταστῆ Τορκουεμάδα τόν ἔπαιζε ὁ μεγαλύτερος Ἕλληνας ἠθοποιός τοῦ 20οῦ αἰῶνα, καί γιατί ὄχι καί τοῦ 21ου, ὁ Αἰμίλιος Βεάκης. Ἐπέζησε ὥς τό 1951. Μέ τόν Στρατιωτικό Σύνδεσμο στήν ἀρχή, ἄγριος Βενιζελικός μετά καί ὑμνητής τοῦ Ἐθνάρχη, στή συνέχεια φανατικός ὀπαδός κάθε δικτάτορα καί τῆς βασιλείας καί ὑμνητής τοῦ βασιλιά Κωνσταντίνου, στή συνέχεια ὑμνητής τοῦ δικτάτορα Ἰωάννη Μεταξᾶ, ὥσπου ἐτελεύτησε τόν βίο του ὡς φανατικός ἀριστερός»… Στόν Πειραιᾶ ἔχουμε «Βεάκειο» θέατρο. «Θέατρο Παπαδάκη» οὐδέποτε σκέφτηκε νά ἱδρύσει ἡ ἐκχωρήσασα τόν Πολιτισμό στήν ἀριστερά «Φιλελεύθερη» παράταξη…

Εφ. ΕΣΤΙΑ, Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2020, φ. 41.840, σελ. 1, 4.