Ο μόνος ρεαλισμός είναι η ουτοπία

Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος*

Το παραπάνω σύνθημα το είχα δει  γραμμένο σε κάποιον τοίχο. Το θυμήθηκα με αφορμή πρόσφατες συζητήσεις που είχα με φίλους το τελευταίο διάστημα. Οι φίλοι κατηγορούσαν ως ρομαντικό, όποιον επιμένει να αντιδρά σε αυτά που γίνονται και να αντιστέκεται στην παρακμή. Οι ίδιοι, αυτοχαρακτηρίζονταν ως ρεαλιστές. Προσπαθούσα να τους εξηγήσω ότι το ένα δεν αναιρεί το άλλο.

Αν κάνουμε μια απλή ανάγνωση των γεγονότων, η κοινωνία μας, η πατρίδα μας αλλά και η ίδια η ανθρωπότητα, οδηγούνται νομοτελειακά στην καταστροφή, κάτι που μοιάζει αναπόδραστο. Το χειρότερο όμως είναι ότι δεν υπάρχουν πολλά πράγματα από τα οποία μπορεί να πιαστεί κάποιος για να αισιοδοξήσει. Οπότε, γεννάται το ερώτημα: Τι πρέπει να κάνει ο καθένας από εμάς προσωπικά, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω;

Μια σκέψη είναι να κλειστούμε στο καβούκι μας και να περιμένουμε την καταστροφή. Μια δεύτερη σκέψη είναι να προσπαθήσουμε να επιβιώσουμε μέσα στη λαίλαπα, εμείς και η  οικογένειά μας και για τους υπόλοιπους, «γαία πυρί μιχθήτω». Μια τρίτη σκέψη είναι να περιμένουμε να μας σώσει κάποιος άλλος. Πολλοί δε που υποστηρίζουν τη συγκεκριμένη άποψη στηρίζονται στις προφητείες. Καλές είναι οι προφητείες και χρήσιμες, αλλά αφενός δεν ξέρουμε πότε θα πραγματοποιηθούν, αφετέρου πολλές απ’ αυτές ελέγχονται για τη γνησιότητά τους, αφού έχουν γίνει φέιγ βολάν μέσω βιβλίων που έχουν γραφτεί και μοιράζονται μαζί με περιοδικά ποικίλης ύλης (ακόμα και αστρολογίας), χωρίς να γνωρίζουμε αν όντως τα γραφόμενα έχουν ειπωθεί από αγίους της Εκκλησίας μας. Επιπλέον, αρκετοί είναι εκείνοι που εφησυχάζονται με τις προφητείες και παραμένουν αδρανείς, αφού απαλλάσσονται από την ευθύνη να σκεφτούν και να δράσουν και βολεύονται με το σενάριο του «από μηχανής Θεού».

Η αντιπρόταση είναι να δράσουμε. Όπως και όσο μπορούμε. Στον μικρόκοσμό μας, στο περιβάλλον μας και για τους πιο τολμηρούς και (πραγματικά) ικανούς, συμμετέχοντας στα κοινά και σε ομαδοποιήσεις που αγωνίζονται ενάντια στη σήψη και την παρακμή.

Τα παραπάνω αποτελούν μια ακόμα περίπτωση για την οποία μπορούμε να αντλήσουμε παράδειγμα και από την παράδοση της Πίστης μας και να θυμηθούμε τον προφήτη Ιωνά και την ιστορία του με το κήτος, όταν ο Θεός άλλαξε απόφαση στην προαναγγελθείσα καταστροφή  της Νινευής, μόλις είδε την πραγματική μετάνοια του λαού και των αρχόντων.

Αν ξεκινούσαμε από την προσωπική μας βελτίωση και παράλληλα ο καθένας από εμάς έβαζε ένα λιθαράκι για την αλλαγή της κοινωνίας, τα πράγματα μπορεί να ήταν διαφορετικά σήμερα. Η Ιστορία δεν είναι γραμμική. Αρκεί να μην μένουμε αδρανείς περιμένοντας στωικά την καταστροφή μας.

*Δημόσιος Ιστορικός

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Δημοκρατία” στις 05/05/2022.