Γράφει ὁ Μανώλης Κοττάκης – Διευθυντής τῆς ἐφημερίδος «ΕΣΤΙΑ».
ΣΤΙΣ ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ πού ἔζησε τό Ἔθνος κατά τήν διάρκεια τῆς ἐφαρμογῆς τῶν μνημονίων συγκαταλέγεται καί ἡ ἑξῆς: κορυφαῖος Ἕλλην ἐπιχειρηματίας «κάρφωσε» στήν τρόικα τίς εὐεργετικές διατάξεις πού ἀπολάμβαναν χιλιάδες ἐργαζόμενοι στόν τουρισμό μέσῳ τῶν συλλογικῶν τους συμβάσεων. Διατάξεις πού εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα νά εἰσπράττουν ἀξιοπρεπεῖς μισθούς μέν πού κατά τόν ἐπιχειρηματία ἔπλητταν τήν ἀνταγωνιστικότητα τῶν ἐπιχειρήσεών του δέ. Λέγεται ὅτι ἡ «ἐνημέρωση» γιά τά «ἐργατικά προνόμια» (μετενέργεια κ.λπ.) ἔγινε ἀπ’ εὐθείας σέ ἐπίπεδο Τόμσεν. Κατά μία ἄλλη πληροφορία, τό ἔργο τοῦ «καρφώματος» ἀνέλαβε γνωστός καθηγητής τοῦ ἐργατικοῦ δικαίου, ὄχι ὅμως ἀπό τούς σεσημασμένους τηλεοπτικούς, γιά νά μήν παρεξηγούμαστε! Ὅποιος καί ἄν τό ἔκανε πάντως, ὁ κορυφαῖος ἐπιχειρηματίας ἤ ἡ δι᾽ ἀντιπροσώπων παρέμβασή του εἶχε ἀποτέλεσμα. Ἡ τρόικα ἀπαίτησε ἀπό τήν «σοσιαλιστική» κυβέρνηση τοῦ ΠΑΣΟΚ, καί ἐκείνη τό ἀποδέχθηκε, νά μειωθοῦν δραματικά οἱ μισθοί τῶν ἐργαζομένων στόν τουρισμό καί στά ἐπισιτιστικά ἐπαγγέλματα. Ἀντιδράσεις στήν κατάσταση χρεοκοπίας πού ἦταν τότε ἡ χώρα, δέν ὑπῆρξαν ἰδιαίτερες. Τό νά ἐργάζεσαι μέσα στό λιοπύρι ἐπί ὀκτώ ἤ καί δέκα ὧρες μέ 800 εὐρώ ἐθεωρεῖτο τύχη ἀγαθή καί ἔπρεπε νά εὐχαριστεῖς τόν Θεό.
Τά χρόνια ὅμως ἄρχισαν νά περνοῦν! Ἡ Ἑλλάς ἐξῆλθε ἀπό τό μνημόνιο, βγῆκε στίς ἀγορές, ἀλλά οἱ ἀποδοχές παρέμεναν ἴδιες καί ὅσοι –χιλιάδες– κάθε καλοκαίρι ἐπιστρατεύονταν γιά νά φέρουν σέ πέρας τό «ζῆσε τόν μῦθο σου στήν Ἑλλάδα» καί νά βγάλουν ἀσπροπρόσωπο τόν ἑλληνικό τουρισμό, ἄρχισαν νά δυσφοροῦν. Καί νά θέλουν νά ἀλλάξουν τήν ζωή τους. Ἀποφάσισαν ὅτι δέν θά γεράσουν ἔτσι, σέ αὐτή τήν κατάσταση «δουλείας». Νά χαμογελᾶς κάθε μέρα ὑποχρεωτικῶς ὅπως καί ἄν αἰσθάνεσαι, νά παριστάνεις τόν καραγκιόζη καί νά δείχνεις εὐτυχισμένος στό μάξιμουμ, ἐνῶ πληρώνεσαι στό μίνιμουμ.
Ἡ πανδημία ὑπῆρξε κομβικό σημεῖο γιά τήν ἀλλαγή συμπεριφορᾶς χιλιάδων ἐργαζομένων. Μέ τήν τηλεργασία ἀνακάλυψαν ὅτι μποροῦν νά ἐργάζονται ἀξιοπρεπῶς, νά ἀμείβονται ἀξιοπρεπῶς καί νά ζοῦν ἀξιοπρεπῶς. Νά ἔχουν χρόνο καί γιά τόν ἑαυτό τους. Ἀνακάλυψαν ἐπίσης ὅτι μέ τό ἐπίδομα ἀνεργίας καί μέ δύο τρία μεροκάματα στήν μαύρη ἀγορά, μποροῦν νά εἰσπράττουν μηνιαίως 800 εὐρώ χωρίς νά ἀναγκάζονται νά γίνουν αὐτό πού κάποτε ὁ Ἀνδρέας Παπανδρέου ὀνόμασε ὑποτιμητικά (ἴσως καί προφητικά) «τά γκαρσόνια τῆς Εὐρώπης.» Ἡ ζωή εἶναι ὡραία! Καί ἄνς πήραμε (ἔτσι) τήν ζωή μας, λάθος! Καί ἀλλάξαμε ζωή. Κάπως ἔτσι φθάσαμε στόν Μάιο τοῦ 2022 καί στά ἔκπληκτα πρωτοσέλιδα γιά τήν «Μεγάλη Παραίτηση» τῶν ἐργαζομένων ἀπό τόν τουρισμό καί τήν ἑστίαση. Πού στήν πραγματικότητα ἀποτελεῖ τήν «Μεγάλη Ἐκδίκηση» στά περίφημα σχέδια ἐπανεκκίνησης. Δέ νομίζω νά παραιτήθηκε κανείς.
Βεβαίως αὐτό αἰφνιδίασε τό σύστημα, πού ὅλο τόν χειμῶνα ἀφοσιώθηκε στήν ψήφιση νόμων γιά τήν κατάργηση τῶν ὑπερωριῶν, γιά τήν κατάργηση τοῦ ὀκταώρου, γιά τήν δεκάωρη ἐργασία κ.λπ. κ.λπ. κ.λπ. Αἴφνης τό «σύστημα» ξύπνησε καί ἀνακάλυψε ὅτι αὐτοί πού ἤθελε νά «στύψει» μέ τούς νέους νόμους, τό αἰφνιδίασαν, τοῦ γύρισαν τήν πλάτη καί ἀναχώρησαν γιά ἄλλες πολιτεῖες. Καί γιά νά ἀνακόψει τήν διαρροή ἀπελπισμένο νομοθέτησε τήν διακοπή τοῦ ἐπιδόματος ἀνεργίας σέ περίπτωση πού ἐργαζόμενος ἀπορρίψει τρίς προσφορά ἐργασίας ἀπό τόν ΟΑΕΔ. Εἶναι ὅμως πλέον ἀργά. Τό πουλάκι ἔχει ἤδη πετάξει.
Κορυφαῖος ἐπιχειρηματίας πού δραστηριοποιεῖται στόν ξενοδοχειακό κλάδο σέ θέση leader, μοῦ ἔλεγε προχθές ὅτι «ἄν θέλουμε νά ἔχουμε τούς Ἕλληνες ἐργαζομένους πού χρειαζόμαστε γιατί μόνο οἱ δικοί μας μποροῦν νά κάνουν τήν διαφορά, πρέπει νά τούς πληρώσουμε μισθούς αὐξημένους κατά 20-30% περισσότερο σέ σύγκριση μέ τούς σημερινούς! Πρέπει ἐπίσης νά τούς ἐξασφαλίζουμε ἀξιοπρεπῆ στέγη καί ὄχι ὕπνο σέ κονταίηνερ». Δέν εἶναι κομμουνιστής ὁ ἄνθρωπος. Φιλελεύθερος εἶναι. Οὔτε καί ἐμεῖς πού τά γράφουμε ὅλα αὐτά εἴμαστε …κομμουνιστές. Ἁπλῶς γνωρίζουμε ἄριστα ὅτι τό ἀνθρώπινο κεφάλαιο, γιά νά μιλήσουμε μέ ὅρους ἀγορᾶς, εἶναι αὐτό πού κάνει τήν διαφορά στίς ἐπιχειρήσεις, ὄχι τά ντουβάρια καί τά περίφημα brand names. Αὐτός εἶναι ὁ πλοῦτος τῆς Ἑλλάδος, αὐτή ἡ ὑπεραξία της, αὐτή ἡ βιτρίνα της. Αὐτό ἀπογειώνει τήν παραγωγικότητα. Σωστά μάλιστα ὁ Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνέλαβε στόν ἀέρα τήν μεταβολή καί τόνισε στό συνέδριο (ἀναφερόμενος στήν ἐπαγγελματική ἐκπαίδευση) ὅτι ἐπείγει ἡ δημιουργία ἑνός νέου ἐπαγγελματικοῦ καί κοινωνικοῦ κορμοῦ ἀπό ἐργαζομένους πού θά πλασαριστοῦν στόν ἐνδιάμεσο χῶρο μεταξύ τοῦ ἀνειδίκευτου ἐργάτη καί τοῦ πτυχιούχου. Μόνο πού οἱ ἐργαζόμενοι αὐτοί θά πρέπει καί νά πληρώνονται. Ἄν θέλουμε νά εἴμαστε σωστοί ὡς χώρα ὑπηρεσιῶν δέν ὀφείλουμε ὑπηρεσίες μόνο στούς ἐπισκέπτες μας ἀλλά καί στόν πλοῦτο τῶν ἐργαζομένων μας. Οἱ ὁποῖοι ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπό τίς ἐπιδόσεις τους σέ κάθε κλάδο στό ἐξωτερικό, εἶναι τό συγκριτικό πλεονέκτημα τῆς χώρας. Τό τζάμπα πέθανε λοιπόν. Ὅποιος δέν τό καταλαβαίνει, θά ἀναζητᾶ κόσμο νά προσλάβει κάθε σαιζόν ἀπό τό ἐξωτερικό καί θά τρέμει ἡ καρδούλα του γιά τίς ἐπιδόσεις του.
Ἄρθρο στήν «ΕΣΤΙΑ», Σ. 14 Μαΐου 2022, φ. 42.255 σελ. 1, 3 (αναδημ. στην ηλεκτρονική έκδοση 16/5/2022).