Γράφει ὁ Δημήτρης Καπρᾶνος.
Ἐπιτρέψτε μου νά ἀρχίσω σήμερα μέ ἕνα κείμενο τοῦ φίλτατου Πάνου Λειβαδᾶ:
«Στό ταμεῖο τοῦ σοῦπερ μάρκετ ἡ ὀθόνη σκοράρει 26,80 εὐρώ. “Ἄχ συγγνώμη, ξέχασα τήν κάρτα, ἔχω μόνο 25. Νά ἀφαιρέσω κάτι;” λέει ἡ κυρία πού ψώνιζε. Στό καρότσι δέν ὑπάρχουν περιττά, “πατατάκια” ἤ ἄλλα βρώσιμα. Διακρίνω ψωμί, μακαρόνια, γάλα, τομάτες, χαρτί ὑγείας.
Μιά μαμά, πού δέν φορᾶ ἐπώνυμα ροῦχα, ἀλλά δέν φορᾶ κουρέλια, δέν ἔχει μακιγιάζ ἀλλά τό πρόσωπό της ἀποπνέει θυσίες, λίγο μεγαλύτερη ἀπό 50 ἐτῶν, ἐμφανῶς στενοχωρημένη καί ἀμήχανη, πρέπει νά ἐπιλέξει τί δέν θά πάρει γιά τά παιδιά της.
Ἔτσι, γίνομαι μάρτυρας τῆς ἀνθρωπιᾶς καί τῆς καλωσύνης ἑνός ἄνδρα, ἀκριβῶς πίσω της.
“Συγγνώμη, σᾶς ἔπεσε κάτι”… Ἡ κυρία ἐκπλήσσεται. Στό ἔδαφος ὑπάρχει ἕνα δεκάευρο. Ξέρει ὅτι δέν τῆς ἀνήκει. Τό ζεστό βλέμμα τοῦ ἀνθρώπου τήν πείθει ὅτι δέν χρειάζεται νά πεῖ ὅτι μᾶλλον εἶναι δικό του.
Ὁ κύριος σκύβει, σηκώνει τό χαρτονόμισμα καί …“ἴσως ὅταν ἀνοίξατε τήν τσάντα σας…”. Σάν παιδί, ἀναπάντεχα εὐτυχισμένη, πληρώνει, βγαίνει, καί χαμογελᾶ στόν ἄνδρα. Τοῦ ρίχνει μιά τελευταία ματιά, σάν νά τοῦ λέει “Εὐχαριστῶ”»… Ἐξαιρετική στιγμή. Ὁ ἄνθρωπος θά μποροῦσε νά πεῖ “μήν ἀνησυχεῖτε, θά τά δώσω ἐγώ”. Ἀντίθετα, ἐπέλεξε νά διατηρήσει τήν ἀξιοπρέπειά του. Καί ἐκείνη τῆς κυρίας…
Εἶναι πλέον ἤ βέβαιο ὅτι οἱ πολιτικοί μας δέν πηγαίνουν νά ψωνίσουν στό σοῦπερ μάρκετ. Καί ὅταν ἀναφέρονται –ὅποτε ἀναφέρονται– στίς “εὐάλωτες τάξεις”, ἀναφέρονται, ἀορίστως, σέ ἀριθμούς καί σέ ὑπολογισμούς. Δέν ἔχουν δεῖ, δέν ἔχουν κοιτάξει πρόσωπα ὅπως ἐκείνης τῆς γυναίκας πού μόλις περιέγραψε τό σχόλιο τοῦ Πάνου. Δέν γνωρίζουν κἄν τήν ὕπαρξή τους! Ὁμιλοῦν καί ἀναφέρονται στούς “δοκιμαζόμενους συμπατριῶτες μας”, ἀλλά δέν τούς ἔχουν ποτέ πλησιάσει, δέν ἔχουν ἀναρωτηθεῖ πῶς μπορεῖ νά ὑπάρχουν ζευγάρια πού ζοῦν μέ πεντακόσια ἤ καί ἀκόμη λιγότερα εὐρώ τόν μῆνα. Καί ὅμως, αὐτούς καί μόνον αὐτούς τούς ἀνθρώπους ἔπρεπε νά πλησιάζουν, γι’ αὐτούς νά νοιάζονται πραγματικά, γι’ αὐτούς νά ἀνησυχοῦν καί νά ξαγρυπνοῦν. Καί ὄχι γιά τούς φίλους καί γιά τό πῶς θά τούς διευκολύνουν νά αὐγατίσουν τά κέρδη τους. Σ’ αὐτή τήν χώρα, τήν ὁποία οἱ πολιτικοί της τήν ὁδήγησαν στήν λαίλαπα καί τίς τραγωδίες τῶν μνημονίων, ὅλα δείχνουν ὅτι ἡ πολιτική ἔχει λησμονήσει τήν ἀποστολή της.
Δέν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι τό –ἄδικο– παγκόσμιο οἰκονομικό σύστημα καταρρέει. Ὡς νέοι «μαυργαγορίτες» κάποιοι θησαυρίζουν ἀπό τόν βρώμικο πόλεμο στήν Οὐκρανία καί στούς πολῖτες ἀνακοινώνονται μέτρα καί «σφίξιμο τῆς ζώνης» τους. Ἄς πλησιάσουν οἱ πολιτικοί τούς ἀνθρώπους σάν τήν κυρία τήν ὁποία περιέγραψε ὁ Πάνος. Δέν εἶναι τά πάντα ἀριθμοί καί μαθηματικά. Δέν λύνονται τά πάντα “ἐπί χάρτου”. Πολύ καλύτερα θά λύνονταν ἄν τά ἀντιμετώπιζαν οἱ πολιτικοί μας “ἀπό καρδιᾶς”. Ἄς μιλήσουν μέ τούς “εὐάλωτους”. Μέ ἐκείνους πού ἔχουν καταθέσει τόν μόχθο τους στόν δημόσιο κορβανᾶ, ἀλλά βλέπουν νά τόν καρπώνονται πλέον ὅλο καί λιγότεροι. Τό σύστημα “μπάζει νερά”. Κι ἄν ἡ ὀργή τῶν “εὐαλώτων” ξεσπάσει, δέν θά μπορέσει νά τήν σταματήσει οὔτε τό LNG οὔτε τό ρωσσικό ἀέριο!»
Ἄρθρο στήν «ΕΣΤΙΑ», Πα. 7 Όκτωβρίου 2022, φ. 42.376 σελ. 1, 4 (αναδημ. στην ηλεκτρονική έκδοση 8/10/2022).
6 comments
Να ξεκαθαρίσω ότι δεν ψήφισα ΝΔ, ούτε κάποιο από τα υπόλοιπα κόμματα της Βουλής. Προσπαθώντας όμως να είμαι αντικειμενικός, θέλω να καταλάβω τί εννοεί ο αρθρογράφος γράφοντας οι πολιτικοί να “πλησιάσουν μια γυναίκα” σαν αυτή του άρθρου. Να της πουν μια καλή κουβέντα; Δεν θα ήταν κακό, αλλά δεν είναι το ζητούμενο.
Η Ελλάδα προέρχεται από μια παρολίγον χρεωκοπία το 2010 και αυτή τη στιγμή, μέσω επιδομάτων και επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ηλ. ρεύματος και φυσικού αερίου, η κυβέρνηση προσπαθεί να μετριάσει το κόστος. Ήδη λόγω της πανδημίας η επιβάρυνση του προϋπολογισμού ήταν σημαντική. Πού να πρωτοδώσει κι αυτή η Ελλάδα, αφού όλοι έχουν το χέρι απλωμένο;
Η μοναδική εναλλακτική λύση που μπορώ να σκεφτώ είναι να ακολουθηθεί μια πολιτική Ουγγαρίας. Δεδομένης όμως της καταστάσεως με την Τουρκία, μας είναι χρήσιμες οι καλές σχέσεις με τα λοιπά κράτη της ΕΕ.
@ Νίκος, Κόρινθος
“παρολίγον χρεωκοπία”; Δηλαδή, η Ελλάδα δεν χρεοκόπησε; Αλλά τι έκαμε; Δεν κήρυξε, ούτε την κήρυξαν σε πτώχευση, αλλά η χρεοκοπία ήταν λαραμπινάτη. Άλλως, προς τι τα μνημόνια;
Με επιδοτήσεις και ελεημοσύνες δεν λύνεται το πρόβλημα. Τα παίρνουν “χοντρά” με το ένα χέρι και τα δίνουν (μάλλον μερικώς) με το άλλο. Αν δεν καταλάβουν ότι η λύση είναι η μείωση των αμέσων και εμμέσων φόρων (π.χ. ΦΠΑ) και ιδίως στα καύσιμα, τίποτε δεν μπορεί να γίνει. Το λάθος τής αυξήσεως τού ΦΠΑ από 11% σε 23% το έκαμαν αμέσως μετά την χρεοκοπία το 2010. Την ίδια εποχή, στην Γαλλία είχε παρουσιαστεί κάμψη τής αγοράς και η κυβέρνηση κατέβασε τον ΦΠΑ στο 5% από 9% που ήταν. Οι δικοί μας φωστήρες (ΥΠΟΙΚ Γ. Παπακωνσταντίνου) κοιμόταν όρθιοι. Το 2014 επιτέλους το κατάλαβαν ότι εισπράττουν λιγότερα και σπρώχνουν τον κόσμο στην φοροδιαφυγή και τον μείωσαν στο 13%, με θετικά αποτελέσματα. Βεβαίως, πριν προλάβει η αγορά να πάρει ανάσα, ήλθαν οι άλλοι φωστήρες στην κυβέρνηση και τον “πέταξαν” στο 24% (!), δηλαδή το δις εξαμαρτείν.
Λοιπόν, ας αφήσουν τις ελεημοσύνες και ας κατεβάσουν εν πρώτοις στα καύσιμα, από τα οποία ξεκινά η αλυσίδα τού κόστους ολόκληρης τής οικονομίας, τον ΦΠΑ στο 6-7%, καταργώντας ταυτοχρόνως, όπως έκαμε η Γερμανία, τον ΕΦΚ και μετά βλέπομε.
Μάλλον ξέχασες ότι εκείνη την περίοδο αποφάσιζε η τρόικα για εμάς
Δεν καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις. Η τρόικα αποφάσιζε για μάς, επειδή είχαμε χρεοκοπήσει και υπογράψει τα μνημόνια.
Εννοώ ότι τα μέτρα που προτείνεις για το ΦΠΑ (για τα οποία μπορεί να έχεις δίκιο) δεν μπορούσαν να τα λάβουν οι ελληνικές κυβερνήσεις εκείνης της εποχής, καθώς θα έπρεπε να εγκριθούν πρώτα από την τρόικα. Η τρόικα επέμενε σε ΦΠΑ 24%
Όχι, δεν ήταν εντολή τής τρόικας. Ο Παπακωνσταντίνου αύξησε το ΦΠΑ ήδη τον Απρίλιο τού 2010.