Περί της ελληνικής αντίστασης

Γράφει ο Άντης Ροδίτης

Πολύ συχνά ακούμε από τους διάφορους Κυπρίους «αντιπολιτευόμενους» (δηλαδή εκείνους που θεωρούν τους εαυτούς ως πιο κατάλληλους για ν’ αναλάβουν τους χειρισμούς για το μέλλον της Κύπρου), ότι επιβάλλεται «αλλαγή πλεύσης». Μιλούν για εγκατάλειψη της πολιτικής του «καλού παιδιού» και για την ανάγκη, ακόμα, «να τρίξουμε τα δόντια στην Τουρκία»!

Δεν είναι απλώς δείγμα πολιτικής ανωριμότητας το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος του κυπριακού λαού εκλαμβάνει ως σοβαρές αυτές τις υπό τύπον διακηρύξεων, «εισηγήσεις». Μια καινούργια ιστορία «αντίστασης» του κυπριακού λαού είχε εγκαινιαστεί ευθύς μετά το τέλος του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, με στόχο, όμως, να αποκρύψει την αποτυχία εκείνου του αγώνα. Από τη στιγμή που δεν επετεύχθη η Ένωσις, είχε αμέσως προωθηθεί στον λαό το ψέμα ότι ο αγώνας για την Ένωση θα συνεχιζόταν με άλλα μέσα (κι έγιναν και μερικές παραπλανητικές ενέργειες προς εκείνη την κατεύθυνση, όπως η δημιουργία της ένοπλης οργάνωσης «Ακρίτας», με αρχηγό τον Μακάριο και τους υπουργούς του), ενώ παράλληλα αναλήφθηκε από τον ίδιο, ένας πραγματικός αγώνας εδραίωσής του στην πολιτική εξουσία, ο οποίος ταυτιζόταν με την απεξάρτηση της Κύπρου από την Ελλάδα. Αυτά, που έχουν ήδη ειπωθεί ξανά σε άρθρα και βιβλία, τεκμηριωμένα με έγγραφα και μαρτυρίες, δεν δείχνουν να απασχολούν τους θεωρουμένους ακόμα «κυριότερους» αρθρογράφους στην Ελλάδα και στην Κύπρο, οι οποίοι προτιμούν να αναμασούν ως επί το πλείστον την πεπατημένη, που θέλει «κακούς και συνωμότες ξένους» εχθρούς των «καλών και αδικημένων Ελλήνων»!

Από την αρχή, όλες οι αποτυχίες που ακολουθούσαν η μια μετά την άλλη τη μεγάλη αποτυχία του 1955-59, αποδίδονταν πρωτίστως στον ξένο παράγοντα και στη ξένη «συνωμοσία», εναντίον των οποίων στρεφόταν ο κύριος όγκος της πολιτικής συνθηματολογίας και της δημοσιογραφικής «αντίστασης». Πρόθυμο σύμμαχο σε αυτό τον «αγώνα» εναντίον των δυτικών ξένων, βρήκε ο Μακάριος, πολύ φυσικά, στην αριστερά, της οποίας μεγάλος εχθρός ήταν και είναι η «καπιταλιστική δύση» σε αντίθεση με την τότε «σοσιαλιστική ανατολή». Γι’ αυτό και ο Μακάριος, που δεν ήταν αριστερός, απολάμβανε της εμπιστοσύνης και της αγάπης της αριστεράς, που τον λατρεύει και τον θυμάται μέχρι σήμερα. Λάτρεις του Μακαρίου υπήρξαν επίσης πάσης φύσεως και προέλευσης εχθροί της Ελλάδας και της Ενώσεως. Αν ήθελε κανείς να δεχτεί τον Μακάριο για ενωτικό, δεν αργούσε να καταλάβει το ψέμα βλέποντας ότι οι οπαδοί του ήσαν ανθενωτικοί. Τι λόγο θα είχαν οι ανθενωτικοί, δεξιοί ή αριστεροί, να στηρίζουν έναν ενωτικό; Κανέναν.

Όλη η ιστορία της αντίστασης των Ελλήνων κατά της Δύσης έχει βαθιές, βαθύτατες ρίζες. Από τη γνωστή αντίθεση Ελλήνων-Ρωμαίων στην αρχαιότητα (πλέγμα μίσους-θαυμασμού εκ μέρους των Ρωμαίων και περιφρόνησης εκ μέρους των Ελλήνων), ως τη θεολογική διαμάχη, στο σχίσμα του 1054 και την εμπλοκή του στην απαράδεκτη εκ μέρους των δυτικών (Ενετών, Γάλλων, Γερμανών και Βέλγων) εκστρατεία του 1204 εναντίον της Πόλης, μέχρι και σήμερα. Ναι, υπάρχει αληθινή αντίσταση και διαμάχη με τη Δύση στο θέμα της αντιμετώπισης της ουσίας της ανθρώπινης ύπαρξης και του πολιτισμού. Αυτό, όμως, είναι ένα πράγμα και θα δημιουργηθεί ένα πραγματικά νέο ορόσημο στις σχέσεις Ελλάδας-Δύσης όταν, σε μια μελλοντική εποχή, οι Έλληνες κατορθώσουν να διαχωρίσουν μέσα τους ξεκάθαρα το καθήκον διατήρησης της θεολογικής, πολιτισμικής διαφοράς, ως άσχετο, όμως, με όλα τα άλλα κοινά με τη Δύση, πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Ίσως η σημερινή αντιπαράθεση με τον ισλαμοφασισμό να βάλει το λιθαράκι της ώστε να εννοήσουν οι Έλληνες πού είναι η διαφορά και πού η συμπόρευσή τους με τη Δύση.

Έχει ήδη γίνει αναφορά στον αγώνα της ΕΟΚΑ. Μια από τις πρώτες απόπειρες να επιτευχθεί η Ένωση αναίμακτα και ειρηνικά, όπως όλοι ήθελαν και περίμεναν ότι θα γινόταν, έκανε ο βασιλιάς Παύλος προσφέροντας στους συμμάχους Άγγλους «βάσεις», όσες και όπου ήθελαν στην Κύπρο ή στην Ελλάδα. Οι ίδιοι οι Άγγλοι είχαν προσφέρει σε κάποια άλλη στιγμή την Κύπρο στην Ελλάδα, αλλά η Ελλάδα έκρινε αλλιώς τότε τα συμφέροντά της. Η ουσία, στο τέλος, βρίσκεται στο ότι όταν αναπόφευκτα ανελήφθη ο ένοπλος αγώνας για την Ένωση εναντίον των Άγγλων, το αίτημα ήταν ένωση της Κύπρου με μια χώρα του ΝΑΤΟ, την Ελλάδα. Κι όταν εκείνος ο αγώνας απέτυχε για τον έναν ή τον άλλο λόγο, και το ΝΑΤΟ, πέντε χρόνια μετά, επέτρεψε τη de facto ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, με τη de jure να είναι στο χέρι των Ελλήνων… τι επακολούθησε; Αντίσταση… στο ΝΑΤΟ!! Αυτό μαρτυρά και ο υπεράνω πάσης υποψίας Αναστάσης Πεπονής (Τα γεγονότα και τα πρόσωπα, Λιβάνης 2002, σελίδα 89). Σε επίσκεψή του στη Λευκωσία, τον Οκτώβριο του 1964, άκουσε, καθώς αφηγείται, τον Μακάριο να του δηλώνει με πάσα σοβαρότητα ότι ναι, ήθελε την Ένωση, αλλά με τον όρο να… φύγει η Ελλάδα από το ΝΑΤΟ!! Κόκαλο ο Πεπονής. «Μα, Μακαριώτατε, την είπατε αυτή σας τη θέση στην Ελληνική Κυβέρνηση;», ρώτησε. Όχι, δεν την είχε πει. Απλώς την εφάρμοζε, με τους κομμουνιστές να χορεύουν ακόμα, δίπλα του και μαζί του ένα χορό που η μουσική του είχε σταματήσει περισσότερο από 15 χρόνια πριν. Τη στιγμή, μάλιστα, που ο Άτσεσον είχε δηλώσει ξεκάθαρα λίγες βδομάδες προηγουμένως στη Γενεύη (όχι δημοσίως βέβαια, αλλά για όσους είχαν νου), ότι «αν εκείνη τη στιγμή κήρυτταν οι Έλληνες την Ένωση θα ήταν χωρίς όρους – δεν θα έπαιρναν τίποτε οι Τούρκοι». (Έγγραφο 462 secret, D.S., C.F., POL 27 CYP: “When Greeks were ready to produce Enosis, they could say that it was unconditional as it would indeed be since the Turks would have missed the bus”. Κουράγιο Πηνελόπη, Αρμός 2013, σ. 344 και σ. 495-498, αυτούσιο το έγγραφο). Οι Έλληνες, βέβαια, δεν ήταν έτοιμοι να εφαρμόσουν την Ένωση, αφού διαφωνούσαν σφόδρα μεταξύ τους.

Αυτός, λοιπόν, είναι ο τρόπος που ανακατεύουμε τις «αντιστάσεις» μας εναντίον της Δύσης, ώστε όταν μας δίνουν οι ίδιοι την ευκαιρία να γίνουμε τόσο δυνατοί ώστε εκείνοι να κινδυνεύουν στο μέλλον να κάνουν αντίσταση σε μας, εμείς αρνούμαστε σθεναρά: Όχι, ποτέ, την αντίσταση θα την κάνουμε εμείς σε σας, όποιο κι αν είναι το κόστος! Το κόστος, όμως, είναι τεράστιο κι αν δεν το συνειδητοποιήσουμε κάποτε, εμείς θα είμαστε στο τέλος οι εξαφανισμένοι.

Αν τουλάχιστο είχαμε την παραμικρή αίσθηση της αξίας εκείνης της αληθινής αντίστασης στη Δύση, που αποβλέπει στην ως εν ουρανώ κι επί της γης ειρήνη, αν όλη η αντίστασή μας γινόταν συνειδητά ενάντια στον «άρχοντα του κόσμου τούτου», θα μπορούσε να πει κανείς «χαλάλι, όλα τα βάσανα και οι καημοί του κόσμου, που υποφέρουμε». Αλλά όλα τελικά, δυστυχώς και τρισδυστυχώς, γίνονται για τη ψήφο του αφελούς και απληροφόρητου λαού, με γνώμονα το πώς θα γίνει ο κάθε μωροφιλόδοξος «άρχοντας» του μικρόσκοσμου της γειτονιάς μας, της όσης ως εκ θαύματος Ελλάδας έμεινε και της όσης Κύπρου απομένει.

Άντης Ροδίτης