του Χάρη Φεραίου*
Σε μια από εφημερίδων συζήτηση διανοουμένων, με θέμα την υπέρβαση της ακμάζουσας πολιτικής παρακμής του σημερινού ελληνισμού, στην πλειοψηφία-τους οι συζητητές υποστήριξαν ότι είναι το «σύστημα» που πρέπει να αλλάξει, ώστε να επανέλθει στον τόπο και η πνευματική καλλιέργεια. Σε παρέμβασή-του τον περασμένο Απρίλιο (δημοσιεύτηκε στον «Φιλελεύθερο», και στο ελλαδικό ηλεκτρονικό περιοδικό «Αντίβαρο») ο γράφων διατύπωσε την άποψη ότι, «δεν είναι αφηρημένα το “σύστημα” που πρέπει να αλλάξει σ’ αυτό τον παρηκμασμένο τόπο. Είναι, και ως πρώτη βέβαια φάση, το πολίτευμα»! Ένα πολίτευμα δηλ. που πρωτίστως να μην επιτρέπει στους κομματικούς ιέρακες που το συντηρούν, να το εμπαίζουν και ασυστόλως.
Αντλώντας από τον, πολιτικό τότε όμηρο στη Ρώμη, με ό,τι σημειολογικό αυτό σημαίνει, Πολύβιο (2ος π.Χ. αιώνας) και τον σχετικό προβληματισμό του Μεγαλοπολίτη Ιστορικού, πρότεινε ο γράφων τη δημιουργία «μικτού» πολιτεύματος «Δημοκρατίας – Αριστοκρατίας». Με κύρια συνταγματική πρόνοιά-του, ότι η εκάστοτε κυβέρνηση είναι κυβέρνηση αυστηρά τετραετίας! Που σημαίνει ότι στόχος όσων θέλουν να κυβερνήσουν, δεν θα είναι να ανατρέψουν υπάρχουσα κυβέρνηση, αλλά μέσα στα χρόνια που υπολείπονται ως να εξαντληθεί η τετραετία, ώστε να γίνουν οι νέες εκλογές, να μπορέσουν να πείσουν τον λαό για τη σοβαρότητά-τους να ασκούνε εξουσία, ώστε ο λαός γι’ αυτό να τους εκλέξει. Βασική συνεπώς πρόνοιά-του, (και άκρως επίκαιρη!) θα είναι ότι αν εκλεγείσα βουλή δεν μπορεί, για οποιοδήποτε λόγο, να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, η βουλή δεν διαλύεται. Συνταγματική γι’ αυτό πρόνοια καθορίζει ότι, τη διακυβέρνηση της χώρας, για το υπόλοιπο της τετραετίας, την αναλαμβάνει ο, αυστηρά εξωκοινοβουλευτικός, (εκλεγόμενος φυσικά απ’ ευθείας από τον λαό) Ανώτατος Άρχων, με υπουργικό συμβούλιο επίσης εξωκομματικών προσωπικοτήτων. Ως εξουδετέρωση δηλ. της σχετικής κομματικής ασυδοσίας των αλλεπάλληλων εκλογών.
*
Υποβάλλει λοιπόν τώρα ο γράφων δύο σχετικά, και επίκαιρα βεβαίως, ερωτήματα:
- Πρώτο: Αυτή η Όπερα Μπούφα που, για οχτώ μήνες, παίζεται με κορυφαίο τον κύριο Τσίπρα, τρίτη μόνο πράξη της οποίας είναι οι επόμενες «εκλογές», (δεδομένου ότι κάθε Όπερα Μπούφα έχει πέντε πράξεις…), με εκείνες τις θνητές φλυαρίες-του περί «λαϊκής ετυμηγορίας» και «λαϊκής εντολής» (που μάλιστα πρέπει να είναι και «νωπή»), δεν αποτελούν βάναυσο εμπαιγμό και Συντάγματος και Λαού, αλλά και κάθε εκφρασθείσας ως τώρα, «ετυμηγορίας» του τελευταίου;
- Δεύτερο: Θα μπορούσε ο κύριος Τσίπρας, η ο οποιοσδήποτε κύριος Τσίπρας, να εμπαίζει τον λαό με τριμηνιαίες προσφυγές στην «λαϊκή ετυμηγορία», (όταν είναι ήδη εμπεδωμένο ότι ουδέν αυτές λύνουν, παρά βυθίζουν τη χώρα σε ακόμη μεγαλύτερο χρέος), στην περίπτωση που θα ίσχυε πολίτευμα, είτε ως σύνολο είτε μέρος-του, όπως το πρότεινε τότε ο γράφων;
Υπάρχει όμως τρίτο και καταπελτικό ερώτημα: Δεν είναι ορατό το παράδειγμα της Κύπρου: Ξύπνησε μια μέρα ο λαός-της, και ξηστικός ανακάλυψε, ό,τι το κατά τα άλλα συμπαθές εκείνο ανθρωπάκι ο, «πρώτη φορά αριστερός», Πρόεδρος-του, φοβισμένος απέκρυβε: Πως το χρέος του τόπου δεν ήταν τα 2,5 δισ. που ο Χριστόφιας πήρε από τον Πούτιν, ούτε τα 4,5 δισ. που, χωρίς να καταλαβαίνει τι ακριβώς γίνεται, αποδέχτηκε κατά τη μείωση του ελληνικού χρέους, ούτε μετά (όταν επιτέλους το κατάλαβε), τα άλλα 13 δισ. που ιεροκρυφίως (μα τον Λένιν!) έπαιρνε από τον ELA, (ώστε να μη καταλάβει ο λαός ότι υπάρχουν εκείνα τα 4,5 δισ.) αλλά και ούτε όλα αυτά μαζί αθροιζόμενα, παρά 30 ολόκληρα δισεκατομμύρια «λογιστικό» χρέος, όπως το έβγαλε φυσικά το «λογιστήριο» της Ευρώπης και του ΔΝΤ! Αντί όμως οι Κύπριοι να σκυλοτρώγονται μέσα στη βουλή-τους, για το ποιος τελικά ευθύνεται, άκουσαν τη «συμβουλή» της Βελκουλέσκου, να σκυλοτρώγονται όσο τους αρέσει έκτος Βουλής, αλλά μέσα στη Βουλή, και δεδομένου ότι με την «Ευρώπη» που (και χωρίς κανείς να τους αναγκάσει) χαζοχαρούμενοι έμπλεξαν, θα πρέπει να καταλάβουν πως δεν έχουν εναλλακτική έξοδο με χρήματα, που, καλώς ή κακώς, χρωστάνε, παρά να εφαρμόσουν («μνημονιακά» βεβαίως) μέτρα, μάλιστα «όσον τάχος»! Καθότι κάθε μέρα που περνά σε μάταιες συζητήσεις, νομοτελειακά το χρέος, κατά το ευρωπαϊκό «λογιστήριο», μεγαλώνει…
Αυτό και (απελπισμένοι φυσικά για την παγίδα όπου, νήπιοι μεν, αυτάρεσκα εντούτοις, τότε εγκλωβίστηκαν) έκαναν στη Βουλή-τους οι Κύπριοι, όλων (επανάληψη, όλων) των κομμάτων!1* Αγνοώντας δε συντεχνίες και συνδικάτα, ιδίως δημοσίων υπαλλήλων, αφού το έβλεπαν πια ότι ο τόπος (και όχι απλώς το κόμμα-τους) βρίσκεται μπροστά σε οικονομικό βάραθρο, και μάλιστα χωρίς πάτο. Τελικά δε και τα συνδικάτα, ακόμα και των Πατρικίων του Δημοσίου, όταν είδαν πως ουδόλως ουδένα είτε συγκινούν, είτε κυρίως μπορούν να εκβιάσουν (ούτε βουλευτή, με «επόμενες» π.χ. «εκλογές», ούτε κυρίως την απέραντα ήρεμη καλλιπάρεια κυρία Βελκουλέσκου), σιωπηρά (άλλως, με την «ουρά στα σκέλια») συνταυτίστηκαν κι αυτά με το γενικό πνεύμα (σωτήριας, και ιδίως γόνιμης απελπισίας) Βουλής και λαού!
Το αποτέλεσμα είναι ότι η Κύπρος, δυο μόνο και μισό χρόνια μετά, (με κουρεμένες, ειρήσθω, τις τραπεζικές καταθέσεις των πολιτών-της και, αναλογικά, διπλάσιο χρέος από το ελληνικό!) πορεύεται ήδη προς την έξοδο του μνημονίου, ενώ η Ελλάδα συμπλήρωσε τα πέντε, και έχει τώρα να διανύσει τρία πρόσθετα, αν εννοείται η διαδραματιζόμενη Όπερα Μπούφα, δεν της φορτώσει, στα τρία πρώτα, και άλλα τόσα!
Και μη πουν οι διανοούμενοι αδελφοί-μας, το άλλωστε συχνά επαναλαμβανόμενο κενολόγημα, τον μύθο δηλ. ότι τάχα αυτό γίνεται διότι οι Κύπριοι κληρονόμησαν το αγγλικό σύστημα διοίκησης! Αντίθετα αυτό οφείλεται απλώς και μόνο στο ισχύον πολίτευμα, το οποίο αποκλείει έκτακτες κάλπες, είτε για προεδρικές, είτε και κυρίως για βουλευτικές εκλογές. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν υφίσταται (ως άνευ φυσικά αντικειμένου) η φαύλη έννοια της ελλαδικής μιζέριας «ανατρέπω την Κυβέρνηση» για να προκαλέσω εκλογές! (Σημειώνω απλώς ότι τούτο αποτελεί και μία βασική πρόνοια, από όσες προβλέπει το «μικτό πολίτευμα» που πρότεινε ο γράφων)
Γι’ αυτό και παρατηρήθηκε στην Κύπρο το έξης κωμικό, σημειολογικό όμως, γεγονός: Σε μια απελπισμένη μασκαράτα από το κόμμα του κυρίου Χριστόφια έξω από τη Βουλή, μαζί με την υπόλοιπη κομματική-του νεολαία και τα δικά-του τα τέκνα, εκδήλωναν την ιδεολογία-τους (της «λαϊκής αντίστασης») κραυγάζοντας εναντίον της ψήφισης των επώδυνων μνημονίων, ενώ γνώριζαν ότι μέσα στη Βουλή το κόμμα του πατέρα-τους, (και αυτό) τρομαγμένο τα ψήφιζε ασμένως! Γνώριζαν όμως επίσης (αυτό κι αν γνώριζαν) ότι οι «αγωνίστηκες» κραυγές-τους, και μάταιες ήσαν πια, αλλά και ότι καθηκόντως και μόνο «έκραζαν», εν γνώσει-τους ότι, μη υπάρχουσας κοινοβουλευτικής κυβέρνησης για να «ανατρέψουν», εις ουδέν ωφελούν. Γι’ αυτό και δεν έκαψαν εκείνοι, ούτε λεηλάτησαν μετά τη Λευκωσία, παρά πήγανε απλώς στα σπίτια-τους, έχοντας όμως ησυχασμένη τη συνείδησή-τους, ότι έπραξαν το «αγωνιστικό» αριστερό καθήκον-τους… Μια άλλης μορφής, (κομματική έστω) Όπερα Μπούφα λοιπόν, ή απλώς πολιτικό κενό κι εδώ; Είτε το ένα πάντως είτε το άλλο συμβαίνει και στον εδώ κομματικό βίο, γεγονός παραμένει ότι η κυπριακή Βουλή, εκείνων των κομμάτων, (δηλ. ως σύνολο βουλευομένων, και όχι λόγω κάποιου «χαρισματικού» και «αδιάφθορου» ηγέτη!) μην έχοντας άλλο, «πολιτειακό» βεβαίως, «κίνητρο» εξ ανάγκης πια ομονοούσα, βγάζει τον τόπο από το μνημόνιο της έσχατης ταπείνωσης, πριν συμπληρωθούν ακόμα τα τρία χρόνια! Όσα δηλ. πρόσθεσε (ως τώρα) ο Τσίπρας, στα πέντε των Γιωργάκη, Σαμαρά και Βενιζέλου…2*
*
Μη νομίσει όμως ο αναγνώστης, ότι με αυτά υποστηρίζει ο γράφων, ότι έλυσε η Κύπρος το γενικότερο πρόβλημα παρακμής του νέου ελληνισμού. (Δεν είναι δα και τόσο αφελής…) Άλλωστε αποτελεί κοινό τόπο ότι αυτό το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό, αλλά πρόβλημα εγκατάλειψης από τους νεοέλληνες της χιλιετιών παράδοσης της «ελληνικής εμπειρίας», για χάρη του ευρωπαϊκού ορθολογισμού και της άκρατης χρησιμοθηρίας που τον συνοδεύει. Τουλάχιστον όμως μπορεί να το καυχηθεί ότι δεν θα ζει πια διασυρόμενη, σε συνθήκες εξευτελιστικής εποπτείας τρίτων, δηλ. συνθήκες έσχατης ντροπής! Έχει δηλ. ελπίδα.
Αν βεβαίως πετύχουν τελικά οι Κύπριοι και να επιζήσουν ως Έλληνες, στον παλαιόθεν ελληνικό τόπο-τους! Και πιστεύω ότι γίνομαι αντιληπτός…
* Ο Χάρης Φεραίος είναι Αρχιτέκτων, Διδάκτωρ του ΕΜΠ
«Φιλελεύθερος» 5/9/15
________________________________________________________________________________
1*. Είναι ενδιαφέρον να γνωρίζει, ιδίως ο Ελλαδίτης αναγνώστης, ότι στην κυπριακή Βουλή, και εκτός της περιόδου δεσποτείας Μακάριου Γ’, δηλ. για τα τελευταία 38 χρόνια, κανένα κόμμα στη Βουλή δεν είχε ποτέ απόλυτη πλειοψηφία εδρών. Παρόλα αυτά ο τόπος, στον οικονομικό τομέα τουλάχιστο, σε τίποτε κοινοβουλευτικό δεν υστέρησε. Και αυτό όχι για το φρούδο επιχείρημα της «αγγλικής διοικητικής κληρονομιάς» αλλά διότι, παρά τα άλλα πολλά ευτράπελά-του το πολίτευμα, έχει (εκ της δομής-του) ένα έστω και στοιχειώδες πολιτειακό πλεονέκτημα κοινοβουλευτικής και κυβερνητικής σταθερότητας, το απαλλαγμένο δηλ., στον τομέα τουλάχιστον αυτό, από την ασυδοσία των κομματικών καταφερτζήδων της «πολιτικής»…
Και είναι επίσης ενδιαφέρον να γνωρίζει και το εξής: Αν ήταν Πρόεδρος στην Κύπρο, ή αν άλλως πως ίσχυαν στην Ελλάδα οι κυπριακές συνταγματικές πρόνοιες, ο κύριος Τσίπρας, ούτε τις εκλογές του Γενάρη θα μπορούσε να προκαλέσει, ούτε το δημοψήφισμα του Ιουνίου, (εφόσον θα χρειαζόταν την έγκριση της Βουλής, στην οποία, και δεδομένου επίσης ότι δεν θα υπήρχε και εκείνο το «μπόνους» των 50 εδρών, δεν θα είχε και πλειοψηφία) αλλά βεβαίως ούτε και τις, καταστροφικότερες όλων, σκοπούμενες εκλογές του Σεπτέμβρη.
2*. Ερώτημα πάντως έσχατο, αλλά όχι άσχετο, προς τους παρ’ ημίν διανοούμενους: Τι αλήθεια χειρότερο μπορούσε να είχε προκαλέσει η διακυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, από ό,τι έκανε η διακυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου, ώστε να δικαιολογείται που την ανέτρεψε, για να (φαντάζομαι ως «σωτήρας» του τόπου) τη διαδεχθεί;
8 comments
Τὸ πολίτευμα πού προτείνει ὁ γράψας δὲν εἶναι, φυσικά, νέο. Πρόκειται γιὰ τὴν ἐφεύρεση τῆς Ρωμαϊκῆς Δημοκρατίας νὰ ἀναλαμβάνει τὴν ἐξουσία, γιὰ περιορισμένο χρόνο, δικτάτωρ, ὅταν ἡ δημοκρατία φθάνει σὲ ἀδιέξοδο. Βεβαίως, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες γνώριζαν ὅτι αὐτὴ ἡ πρακτικὴ λύση δὲν δίδει, στὴν πραγματικότητα, ὁριστικὴ λύση στὸ πρόβλημα , ὅπως ἀπέδειξε καὶ ἡ κατάληξις τῆς Ρωμαϊκῆς Δημοκρατίας. Οἱ «οἰκουμενικὲς» κυβερνήσεις ἢ οἱ κυβερνήσεις «εἰδικοῦ σκοποῦ» ἢ «ἐθνικῆς ἑνότητος» ἢ οἱ «αὐλικὲς» κυβερνήσεις πού εἴχαμε παλαιότερα στὴν βασιλευομένη Ἑλλάδα εἶναι παραλλαγὲς στὸ ἴδιο θέμα. Συνεπῶς εἶναι καὶ ἡ πολιτειακὴ λύσις πού προτείνει ὁ γράψας εἶναι δυτικῆς καὶ ὄχι Ἑλληνικῆς ἐμπνεύσεως.
Ἀλλὰ καὶ τὸ σύνταγμα τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας εἶναι τὸ Σύνταγμα τῆς Ζυρίχης, τὸ ὁποῖον, ὄχι μόνον ἐπεβλήθη ἄνωθεν στὸν λαὸ τῆς Κύπρου, ἀλλὰ περιεῖχε καὶ ρητὴ ἀπαγόρευση τροποποιήσεώς του. Τὰ ὅποια εὔσημα, λοιπόν, γιὰ τὴν ἐπίδοση τοῦ πολιτεύματος τῆς Κύπρου στὴν παροῦσα κρίση ἀνήκουν στοὺς νομοθέτες τῆς Ζυρίχης.
Μὲ βάση τὶς δύο αὐτὲς παρατηρήσεις, δὲν εἶναι λογικὸ νὰ θεωρεῖ ὁ γράψας ὅτι ἡ Ἐλλάδα τελεῖ «διασυρόμενη, σὲ συνθῆκες ἐξευτελιστικῆς ἐποπτείας τρίτων, δηλαδὴ συνθῆκες ἐσχάτης ντροπῆς». Ἀφοῦ αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ «ἐποπτεία», κατὰ τὸν ἴδιο τὸν γράψαντα, ἐπέτρεψε στὴν Κύπρο νὰ βγεῖ ἀπὸ τὸ δικό της μνημόνιο … Νά σημειώσουμε, ἐπιπροσθέτως, ὅτι σὲ ἕναν Ἕλληνα (καὶ Χριστιανό) κατὰ τὸ πνεῦμα ἡ ἰδέα ὅτι οἱ συνταγματικὲς πρόνοιες, ἔργα ἀνθρώπων, θὰ ἀρκοῦσαν νὰ κάνουν τούς πολίτες ἀγαθούς, ἐνῶ χωρὶς τὶς ἀγαθὲς συνταγματικὲς πρόνοιες θὰ ἦταν φαῦλοι, θὰ ἠχοῦσε ὡς ἀφελὴς καὶ ἀνταξία μόνον νοὸς βαρβάρου.
Ἐν τούτοις, ἡ είδοποιὸς διαφορὰ Ἑλλάδος καὶ Κύπρου δὲν ἔγκειται οὔτε στὸ πολίτευμα. Ἀλλιῶς, χῶρες μὲ καθαρὸ κοινοβουλευτισμό, ὅπως ἡ Πορτογαλία καὶ ἡ Ἰρλανδία θὰ ἦταν ἀκόμη με μνημόνιο. Μία κρίσιμη διαφορὰ εἶναι ὅτι ἡ Κύπρος μαζὶ μὲ τὶς «κουρεμένες καταθέσεις τῶν πολιτῶν της» εἶχε τὴν δυνατότητα νὰ δημεύσει καὶ σημαντικὲς καταθέσεις μὴ-πολιτῶν της, δυνατότητα πού δὲν ἔχει οὔτε εἶχε ἡ Ἑλλάδα. Ἡ Κύπρος, λοιπόν, ἐμνημόνευσε, ἐν μέρει, μὲ ξένα κόλλυβα.
Ἐὰν θέλουμε νὰ εἴμεθα τίμιοι μὲ τὸν ἑαυτό μας, τὸ σημερινὸ κατάντημα τῆς Ἑλλάδος καὶ τοῦ πολιτεύματός της ὀφείλεται στὴν ἄρνηση τῶν ἡγετῶν τῶν κομμάτων ἐξουσίας νὰ ἐμπιστευθοῦν, ἔστω καὶ στὸ ἐλάχιστο, τοὺς ἀντιπάλους τους. Αὐτὸ κατέστρεψε πρῶτα τὰ κόμματα ἐξουσίας. Ὅμως, πῶς θὰ μποροῦσαν νὰ ἔχουν αὐτὴν τὴν ἐλάχιστη ἀναγκαία γιὰ τὴν δική τους σωτηρία ἐμπιστοσύνη τὴν στιγμὴ πού οἱ ἴδιοι καὶ ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τῶν ψηφοφόρων τους εἶναι φαῦλοι ; Ἀφοῦ κάθε Ἕλληνας, σὰν μειονεκτικὸς καὶ φθονερὸς πού εἶναι, γνωρίζει βαθειὰ μέσα του ὅτι θὰ πρόδιδε τὸν συνεταῖρό του γιὰ μηδαμινὸ ὄφελος, φυσικὸ εἶναι νὰ προβλέπει ὅτι τὸ ἴδιο θὰ κάνει ὁ συνεταῖρός του σ’ αὐτόν. Κι ἔτσι βλάπτονται πολλαπλασίως καὶ οἱ δύο μαζί.
Δικαιοσύνη !
Προσωπικά συμφωνώ με την πρόταση του κ. Φεραίου και μάλιστα 2-3 εβδομάδες πριν την πτώση της κυβέρνησης τον περασμένο Δεκέμβριο είχα προτείνει κάτι παρόμοιο (εδώ – http://www.antibaro.gr/article/11824) με την προσθήκη να γίνονται οι εκλογές τον μήνα Φεβρουάριο, κάθε τέσσερα χρόνια, δηλαδή στις αρχές του οικονομικού έτους, ώστε να είναι ευκολότερη και η επίδοση της κυβέρνησης στην οικονομία. Αυτό, κατά τα πρότυπα της Μ. Βρετανίας όπου οι εκλογές γίνονται πάντα αρχές Μαΐου, δηλαδή έναν μήνα μετά το δικό τους οικονομικό έτος (το οποίο ξεκινάει τον Απρίλιο).
Έτσι, επιπλέον από τα αγαθά που επισημαίνει ο κ. Φεραίος θα αποφύγουμε και φαινόμενα λογιστικών παρεμβάσεων.
Ανδρέας.
Καὶ πῶς θὰ βρίσκει χρήματα ἡ ὁποιαδήποτε κυβέρνηση τῆς αὐλῆς τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας ἐὰν ἡ Βουλὴ δὲν συμφωνεῖ νὰ ψηφίσει προϋπολογισμό ; Ἐὰν τὰ κόμματα καλέσουν τοὺς πολίτες νὰ μὴν πληρώσουν φόρους, τί θὰ γίνει ; Κοινοβουλευτικὸ σύστημα ἔχουν καὶ στήν Μ. Βρετανία, ὁπότε μᾶλλον δὲν ὀφείλεται ἡ μακροβιότhς τῶν κυβερνήσεων στὶς (ἄγραφες) συνταγματικὲς πρόνοιες, ἀλλά, μᾶλλον, στὴν ὡριμότητα τοῦ λαοῦ.
Χρωστῶ (ἂν καὶ δὲν εἶμαι διανοούμενος τῆς Κύπρου) καὶ μιὰν ἀπάντηση στὸν κύριο Φεραῖο στὸ έρώτημά του : « Τι αλήθεια χειρότερο μπορούσε να είχε προκαλέσει η διακυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου, από ό,τι έκανε η διακυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου, ώστε να δικαιολογείται που την ανέτρεψε, για να (φαντάζομαι ως «σωτήρας» του τόπου) τη διαδεχθεί; ». Μὰ θὰ μποροῦσε νὰ εἶχε βάλει τὴν οἰκονομία σὲ δρόμο καταφανοῦς ἀνακάμψεως, ὁπότε ὁ ΣΥΡΙΖΑ καὶ ὁ Τσίπρας δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ κερδίσουν πλέον τὶς ἐκλογές. Σκεφθεῖτε ὅτι ἡ οἰκονομία τῆς Ἑλλάδος, παρὰ τὸ ξύλο τῆς τελευταίας ἑπταμηνίας, πιθανῶς θὰ κλείσει τὸ ἔτος 2015 με μηδενικὴ ἀνάπτυξη. Ἐὰν δὲν εἶχε πέσει τὸ ξύλο αὐτό, λογικῶς θὰ εἴχαμε ἀνάπτυξη τῆς τάξεως τοῦ 5%. Ὀρθῶς, λοιπόν, ἀπὸ κομματικὴ ἄποψη, ὁ Τσίπρας τὸ ἀπέτρεψε αὐτό. Καὶ ὄχι μόνον κομματική … Ὁ μέσος ψηφοφόρος δὲν θὰ ἄντεχε νὰ ‘δεῖ τοὺς γερμανοτσολιάδες καὶ προδότες νὰ δικαιώνονται καὶ νὰ γίνει ρεζίλι στὸν κύκλο του ὅπου εἶχε διατυπώσει τὶς πιὸ μεγάλες ἀντιμνημονιακὲς ἀνοησίες.
Σημ. : Εἶναι σύμπτωσις ἡ χρονικὴ συμπόρευσις ἡμερομηνίας ἐκλογῶν καὶ ἡμερομηνίας λήξεως τοῦ δημοσιονομικοῦ ἔτους στὸ Ἡνωμένο Βασίλειο : https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_United_Kingdom_general_elections
Σύμπτωση, η οποία από το 1979 μέχρι το 2015 τηρείται κατά γράμμα. Και σύμπτωση να είναι για τα δικά μας πολιτικά ήθη θα είναι ευεργετική νομίζω. Ευπρόσδεκτα τα σχόλιά σας. Εκτιμώ ότι γνωστά φαινόμενα, είτε να πληρώνονται μαζικά χρωστούμενα από το δημόσιο το τελευταίο δίμηνο, είτε να μην πληρώνεται τίποτα ως τον Μάρτιο, ώστε να εμφανίζεται το σημείο εκκίνησης της οικονομίας ως χειρότερο ή καλύτερο από το πραγματικό, θα αποφευχθούν. Πέραν των συστημικών προβλημάτων του ελληνικού μοντέλου οικονομίας, ας μη παραβλεφθεί ότι η εκκίνηση της κρίσης στις αρχές του 2010 έγινε επειδή το 2004 ζητήσαμε αξιολόγηση από την ΕΕ λέγοντας (η ΝΔ) ότι οι προηγούμενοι (ΠΑΣΟΚ) ήταν αναξιόπιστοι και δεύτερη φορά το 2009 (το ΠΑΣΟΚ) συνειδητά αναθεώρησε όλους τους δείκτες (τρεις φορές μάλιστα!) προς χειρότερη κατεύθυνση, δίνοντας δεύτερο δείγμα αναξιοπιστίας. Και όταν συνειδητοποιήθηκε η κατάσταση, είχαμε την έξαρση. Δεν ισχυρίζομαι, ασφαλώς, ότι αυτή είναι η αιτία της κρίσης, αλλά ότι θα εναρμονίσει τις καταστάσεις.
Ανδρέας.
14/9/15
Μικρή (έστω και καθυστερημένα) απάντηση στον κ. Γεωργάνα: Παρότι αυτό καθόλου δεν αφορά στην ουσία του άρθρου, δεν νομίζετε ότι είναι μάλλον «ξένη» η καταφυγή στην αδόκιμη έκφραση ότι «η Κύπρος εμνημόνευσε με ξένα κόλλυβα», όταν είναι γνωστό τοις πάσι, πως είχε ως τότε η Κύπρος τρεις ακμαίες τράπεζες, από τις οποίες, το κούρεμα του ελληνικού χρέους, τη μια την οδήγησε σε πτώχευση, την άλλη να έχει τώρα Αμερικάνο ιδιοκτήτη, και την τρίτη Ουκρανό. Οι δε μετοχές-τους που πριν άξιζαν 4,2 Ευρώ, αξίζουν τώρα 0,01 Ευρώ;
Και μικρή επίσης προσθήκη, στο ότι «η πολιτειακή λύση» που προτείνει ο γράφων, ή ο “γράψας” αδιάφορο, ως έχουσα ρωμαϊκό πρότυπο «είναι δυτικής και όχι Ελληνικής εμπνεύσεως». Εν αρχή θα πρότεινα να συμφωνήσομε ότι άλλο είναι Ρωμαϊκή, και άλλο Φραγκοτευτονική δύση. Ακολούθως θα υπενθύμιζα ό,τι ο μαθητής του Πλάτωνα, Ηρακλείδης ο Ποντικός είπε για την Ρώμη, την οποία ονομάζει «πόλιν Ελληνίδα Ρώμην». Αν συνεπώς ό,τι προέρχεται από τη Ρωμαϊκή παράδοση είναι «ξένο» (όπως αυτό που προέρχεται από την μετέπειτα Φραγκοτευτονική Ρώμη του Μεσαίωνα και εντεύθεν) τότε «ξένη» είναι και ολόκληρη η Ρωμανία, (που οι Φραγκοτεύτονες ονόμασαν Βυζάντιο) από Γρηγορίου Νύσσης, μέχρι Γρηγόριου Παλαμά, και όχι μόνο! Άτοπο δεν είναι;
Χ.Φ.
Εὐχαριστῶ θερμῶς τὸν κύριο Χάρη Φεραῖο γιὰ τὶς δύο παρατηρήσεις του.
Πράγματι, ἡ «Ἐλληνὶς Ρώμη» ἀντεστάθη διὰ μακρῶν καὶ, τελικῶς, ὑπετάγη στὸ Φραγκο-Τευτονικὸ σύμπλεγμα (ἐν πολλοῖς διότι ἡ τότε Ἑλληνὶς Ἀνατολὴ δὲν μπόρεσε νὰ τὴν συντρέξει), ὁπότε τελεῖ καὶ σήμερα ἐν αἰχμαλωσίᾳ. Ἠ διάκρισις ἔχει ἀξία, ἀλλὰ γενικὴ ἀξία, ἡ ὁποία ὅμως δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴν δική μου θέση. Διότι εἶναι γεγονὸς εἶναι ὅτι οἱ Ἑλληνικὲς πόλεις-κράτη δὲν ἐνσωμάτωσαν στὰ πολιτεύματά τους τὴν λύση τῆς δικτατορίας, δηλαδὴ δὲν ἀνεγνώρισαν ποτὲ ὅτι ἡ δημοκρατία ἔχει ἀδιέξοδα. Πιθανῶς ἔκαναν ἄσχημα καὶ σ`αὐτὸ ὀφείλεται ἡ ὁμόφωνος καταδίκη τῆς δημοκρατίας ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀρχαίους συγγραφεῖς. «Νιώθεται» ὅμως ἡ στάσις τους καὶ ἡ ἐμμονή τους στὰ πάτρια, ἀκόμη καὶ ἀφοῦ ἔμαθαν γιὰ τὶς μεθόδους τῶν Ρωμαίων : Ὅταν ἐμπιστευόμεθα τὴν κυβέρνηση στὸ σύνολο τῶν πολιτῶν καὶ τοῦ δίδουμε πλήρη κυριαρχία, πρέπει νὰ δεχόμεθα καὶ τὶς συνέπειες. Δέν εἶναι τυχαῖο πού ἡ τραγωδία εἶναι ἡ πλέον χαρακτηριστικὴ ἐκδήλωσις τῆς ἀρχαίας Ἀθηναϊκῆς δημοκρατίας στὸ καλλιτεχνικὸ πεδίο. Ἄλλωστε καὶ τὴν λύση τῆς δικτατορίας ἀπέδειξε ἀτελέσφορον ἡ κατάρρευσις τῆς Ρωμαϊκῆς Δημοκρατίας. Τὸ πολίτευμα τῆς Αύτοκρατορίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, παρὰ τὴν μαρτυρουμένη ἀνθεκτικότητα καὶ μακροημέρευσή του, παρὰ τὴν οἰκείωσή του μὲ τὴν ψυχοσύνθεση τῶν Ἑλλήνων, δέν νομίζω ὅτι μπορεῖ νὰ ἀνταποκριθεῖ στὶς ἀνάγκες ἑνὸς κόσμου μεταβαλλομένου μὲ μεγάλη ταχύτητα, ὅπως ὁ σημερινός. Θέλουμε (καὶ οἱ Δυτικοὶ κατὰ βάθος θέλουν) ἕνα κράτος ἐλεῆμον καὶ στοργικό, ὅπως ἤθελε νὰ εἶναι ἡ Νέα Ρώμη. Πολλοὶ τὸ δοκίμασαν, ἀλλὰ δὲν ἐπαναλαμβάνεται, φαίνεται, ἡ πρώτη μερικῶς ἐπιτυχημένη ἐφαρμογή του. Μέχρι καὶ ἡ Ἁγία Ρωσσία, ποὺ ἤθελε νὰ ἔχει γιὰ Σύνταγμα τὸ Εὐαγγέλιο, εἴδαμε πῶς τὰ θαλάσσωσε. Δὲν συμβιβάζεται ὁ Λόγος τοῦ Σταυροῦ μὲ τὸ σπαθὶ τοῦ καίσαρος. Μᾶς ἀπομένει, λοιπόν, μόνον νὰ δεχθοῦμε στωικῶς καὶ σὰν Ἕλληνες τὶς ὅποιες συνέπειες τῆς συλλογικῆς ἀνοησίας μας χωρὶς νὰ ἐλπίζουμε σὲ συνταγματικὰ μαντζούνια.
Γιὰ τὸ ζήτημα τῆς μνημονεύσεως ἐν μέρει μὲ ξένα κόλλυβα, τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Κύπρος ὑπέφερε δεινῶς δὲν σημαίνει ὅτι δὲν θὰ ὑπέφερε ἀκόμη δεινότερον, ἐὰν δὲν ἔφεραν μέρος τοῦ κόστους οἱ ξένοι καταθέτες στὶς τράπεζές της. Ἡ Ἑλλὰς φέρει μεγάλο μέρος τῆς εὐθύνης γιὰ πολλὰ δεινὰ τῆς Κύπρου, ἀλλὰ ὄχι γιὰ τὴν κατάρρευση τῶν Κυπριακῶν τραπεζῶν. Εἶναι ἀπολύτως βέβαιον ὅτι ἠ κατάρρευσις θὰ ἐπήρχετο, ἀκόμη καὶ χωρὶς τὸ κούρεμα τοῦ Ἑλληνικοῦ δημοσίου χρέους ποὺ διακρατοῦσαν οἱ Κυπριακὲς τράπεζες. Μὲ καταθέσεις στὶς τράπεζες 120 δισεκατομμυρίων καὶ ἐθνικὸ εἰσόδημα 19,5 δισεκατομμυρίων, τὸ Κυπριακὸ τραπεζικὸ σύστημα δὲν μποροῦσε παρὰ νὰ εἶναι ἐκ τῶν πραγμάτων ἀσταθές.
17/9/15
Αγαπητέ κ. Γεωργάνα,
Δεν θα αντιδικήσω στην πρώτη παράγραφο της απάντησής-σας, παρότι δεν αντιλαμβάνομαι πώς συνδέεται η λέξη «δικτατορία» με ό,τι πρότεινα εγώ.
Όμως στη δεύτερη παράγραφο όχι απλώς θα διαφωνήσω, αλλά θα εκφράσω ουρανομήκη διαμαρτυρία. Διότι:
Πρώτο, ουδέποτε είπα εγώ πως για την οικονομική καταστροφή της Κύπρου φταίει η Ελλάδα ή το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Εκείνο που είπα, και εξακολουθώ να λέω, είναι ότι η καταστροφή «ακολούθησε» εκείνο το «κούρεμα», εξ αιτίας του γεγονότος ο δικός-μας «πρώτη φορά αριστερός» Πρόεδρος, ουδέν από ό,τι γινόταν σ’ εκείνο το Γιούρογκρουπ αντιλήφθηκε (όπως πχ ο Πρωθυπουργός της Μάλτας, σώζοντας έτσι την οικονομία της χώρας-του) αλλά κι όταν μετά, και κατόπιν εορτής, το κατάλαβε, με άγονη πονηριά το απέκρυβε, μέχρι που το χρέος (δια του υποχθόνιου ELA) εκτοξεύθηκε ανεξέλεγκτα. Και αυτό κ. Γεωργάνα νομίζω ότι δεν έχει να κάνει με την Ελλάδα.
Δεύτερο, διαπράττετε και εσείς ολέθριο (επιτρέψτε-μου την αγανάκτηση) λάθος, λέγοντας ότι «Ἡ Ἑλλὰς φέρει μεγάλο μέρος τῆς εὐθύνης γιὰ πολλὰ δεινὰ τῆς Κύπρου…». Εγώ αντίθετα λέω ότι η Κύπρος είναι που φέρει το κύριο μέρος της ευθύνης για τα δεινά (μέχρι και τώρα) όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρου του Έθνους: Όταν δηλ. το καλοκαίρι του 1964 το ολέθριο δίδυμο Μακάριου-Ανδρέα, βραχυκυκλώνοντας τον Γεώργιο Παπανδρέου, εξευτελίζοντας δηλ. τον Έλληνα Πρωθυπουργό, καθιστώντας με άλλα λόγια τη χώρα-του αναξιόπιστη στους ίδιους (καλούς ή κακούς, αδιάφορο) συμμάχους-της, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την τρίτη, μετά εκείνες του ’22, και του ’45-’49 (που αργότερα αποκλήθηκε «Εμφύλιος») εθνική καταστροφή! Φάση της οποίας και μόνο υπήρξε το ’74, και φάση της οποίας θα είναι και η επόμενη τουρκική επέλαση. άλλως «τελική λύση» στη Μεγαλόνησο!
Ας μου συγχωρέσει ο αναγνώστης την αποκοτιά, αλλά είναι πλέον βαθιά πεποίθησή-μου ότι αυτός ο λαός θα έχει σωτηρία, μόνο αν (εν προσευχή και νηστεία) τολμήσει να θέσει υπό τη βάσανο της αμφισβήτησης τρία πρόσωπα, («Εθνάρχες» και «Γενάρχες»), Καραμανλή, Μακάριο και Ανδρέα. Για την ακρίβεια, οι «Καραμανλικοί» τον Καραμανλή, οι «Μακαριακοί» τον Μακάριο, και οι «Αμδρεϊκοί» τον Ανδρέα. Άλλως «ουκ εστί σωτηρία». Βράζοντας μόνο στο ζουμί-μας, θα καταντήσομε, κατά που λέει στον «Άμλετ» και ο Σαίξπηρ, «να αλαφρώνουμε την καρδιά με λόγια, ξεσπώντας σε κατάρες! Σαν μαυλίστρες σαν δουλικά»…
Χ.Φ.
Καὶ πάλι εὐχαριστῶ τὸν κύριο Φεραῖο γιὰ τὶς παρατηρήσεις του.
Πράγματι, ἡ λέξις «δικτατορία» ἔχει ἀποκτήσει ἀρνητικὴ χροιὰ καὶ δὲν σημαίνει πλέον μόνον αὐτὸ πού ἐσήμαινε στὴν Ἐλληνίδα Ρώμην κατὰ τοὺς χρόνους ποὺ ἡ λέξις δημιουργήθηκε. Πῶς νὰ τὴν ποῦμε, λοιπόν, σήμερα ; «Ἐθελουσία παραίτησις τοῦ λαοῦ καὶ τῶν πληρεξουσίων του ἀπὸ τὴν πλήρη πολιτικὴ κυριαρχία λόγῳ ἐκτάκτου ἀνάγκης γιὰ ἐκ τῶν προτέρων προσδιορισμένης καὶ περιορισμένης διαρκείας χρονικὴ περίοδο» θὰ ἦταν μία προσέγγισις. «Δικτατορία κατὰ Κινγκινᾶτον», «ἀρχαιορωμαϊκὴ δικτατορία» θὰ ἦταν πιὸ ἀποδεκτὲς διατυπώσεις ; Νομίζω «δικτατορία» μεταξὺ γνωριζόντων εἶναι ἡ συντομωτέρα, ἀκριβεστέρα, παλαιοτέρα καί, συνεπῶς, καταλληλοτέρα. Ὁμολογῶ, πάντως, ὅτι ἡ ἐσφαλμένη σύγχρονος χρῆσις ἐξυπηρετεῖ ὑποδορίως τὶς δικές μου θέσεις στὴν συγκεκριμένη συζήτηση.
Ὡς πρὸς τὶς εὐθύνες τῆς Ἑλλάδος γιὰ τὴν Κύπρο, ἡ δική μου ὀπτικὴ ἑστιάζει, πρῶτον, στὴν ἄκαιρο, ὅπως ἀπεδείχθη, ἀναρρίπιση τῶν φλογῶν τοῦ Κυπριακοῦ τὸ 1955 στὴν ὁποία ἐσύρθη ἡ κυβέρνησις Παπάγου γιὰ νὰ μὴν τὴν ἐπικρίνει ἡ τότε ἀριστερὰ ὡς εθελόδουλο, ξενόδουλο, ὑποτελῆ καὶ τὰ παρόμοια. Δηλαδή, ἔθεσε ἡ τότε Ἑλλαδικὴ κυβέρνησις σὲ πρώτη μοῖρα τὸ (ἐπικοινωνιακὸ) συμφέρον τοῦ κόμματος καὶ σὲ δευτέρα καὶ τρίτη τὰ συμφέροντα τῆς Κύπρου καὶ τῆς Ἑλλάδος. Ἡ ἀποικιοκρατία εἶχε φαγωμένα τὰ ψωμιά της. Ἐμεῖς θελήσαμε νὰ κάνουμε τὰ παλληκάρια ἐκ τοῦ άσφαλοῦς καὶ ὄχι νὰ περιμένουμε. Δεύτερον, στὴν ἐλλιπῆ, παρὰ τὶς ἰσχυρὲς δικαιολογίες, πολιτικὴ προετοιμασία γιὰ τὴν ἀποστολὴ στὴν Κύπρο τῆς Ἑλληνικῆς μεραρχίας. Η Μικρασία εἶχε δώσει τὰ σκληρὰ μαθήματα καὶ γιὰ τὶς δύο αὐτὲς πιθανὲς ἀστοχίες, ἐνῶ τὰ Δεκεμβριανά ἔπρεπε νὰ εἶχαν διδάξει τὸν Γρίβα ὅτι οἱ Ἄγγλοι γνώριζαν πολύ καλὰ νὰ κινητοποιοῦν μειοψηφίες, ὅπως τοὺς Τουρκοκυπρίους τὸ 1963 καὶ τὴν ὀργάνωση Χ τοῦ Γρίβα τὸ 1944, γιὰ νὰ ἐμφανισθοῦν μετὰ ὡς διαιτηταὶ καὶ ἐξισορροπισταὶ εἰς βάρος τῆς πλειοψηφίας. Ἡ εὐκαιρία τοῦ θέρους τοῦ 1964 ἦταν, χρονικῶς, ἡ τελευταία καὶ ἐκεῖ, πράγματι, τὴν κυρία εὐθύνη φέρει ἡ Κύπρος. Ὅμως, αὐτὸ δὲν ἀθωώνει πλήρως τὴν Ἑλλαδικὴ πλευρά, δεδομένου ὅτι ὁ Μακάριος εἶχε ὑποστηρικτὲς (καὶ ἀργότερα μιμητές) στὴν Ἀθήνα.
Τέλος, ἡ προσωπολατρεία (καὶ μάλιστα γιὰ ἡγέτες ἀπὸ μακροῦ νεκρούς) εἶναι, νομίζω, τὸ ἔσχατο τῶν προβλημάτων μας. Γιὰ τὴν ἀκρίβεια, πρόκειται γιὰ σύμπτωμα εὐρυτέρας άσθενείας, τῆς πνευματικῆς καὶ διανοητικῆς ἀδυναμίας καὶ ὀκνηρίας. Ποῦ νὰ κάτσουμε νὰ σκεφθοῦμε πολιτκῶς, ἀφοῦ σκέπτεται γιὰ μᾶς ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος ἔλεγαν οἱ βενιζελικοὶ καὶ οἱ ἀντιβενιζελικοί. Τὴν διανοητικὴ αὐτὴν ὑστέρηση δὲν μπορεῖ, στὶς σημερινὲς πολύπλοκες κοινωνίες, νὰ ἀναπληρώσει καμμία πεφωτισμένη ἡγεσία, εἴτε μὲ συνταγματικὸ μανδύα, ὅπως προτείνει ὁ κύριος Φεραῖος, εἴτε χωρίς. Ὅσοι μποροῦμε καὶ ὅσο μποροῦμε ἂς φωτίσουμε τὸ συμπολίτη μας.