Τα σύνορα στις διαπραγματεύσεις αλλά και στις διακρατικές συμφωνίες, έχουν την τάση να ακολουθούν τα φυσικά όρια. Αυτό δεν εξηγείται μόνο λόγω γεωγραφίας, αλλά και ιστορίας μέσω των ανθρώπων. Τα φυσικά όρια έχουν την ιδιότητα να διατηρούνται πιο εύκολα σε βάθος χρόνου. Κατά συνέπεια, τα σύνορα είναι καμπύλες και πολύ σπάνια έχουμε ευθύγραμμα τμήματα κι αυτό μόνο και μόνο λόγω ερήμου. Ενώ το F.I.R που αφορά αποκλειστικά τον έλεγχο αεροσκαφών, έχει την τάση να αποτελείται από ευθύγραμμα τμήματα και σε σπάνιες περιπτώσεις, τόξα του κύκλου π.χ. F.I.R. Βηρυτού και F.I.R. Tel Aviv. Αυτή η ουσιαστική γεωμετρική διαφορά δεν αποτελεί πρόβλημα σε γενικό πλαίσιο, αφού το F.I.R. και τα σύνορα είναι διαφορετικές οντότητες και σε νομοθετικό επίπεδο, διότι μόνο τα σύνορα σχετίζονται με την κυριαρχία μιας χώρας, ενώ το F.I.R. παραμένει ένας διεθνής κανονισμός.
Το πρόβλημα εμφανίζεται, όταν για λόγους ιστορικούς έχει επιλεχθεί η ταύτιση μεταξύ των συνόρων και του F.I.R. Το γεωμετρικό πρόβλημα προέρχεται από μη συμβατότητα της καμπυλότητας των συνόρων με τα ευθύγραμμα τμήματα του F.I.R. Η καμπυλότητα ακολουθεί την έννοια της συνέχειας, για να είναι ακριβής. Ενώ το F.I.R. λειτουργεί ως ένα διακριτό σύστημα, το οποίο ελαχιστοποιεί το πλήθος των κορυφών και το υπολογιστικό κόστος μέσω του ευθύγραμμου τμήματος. Φαινομενικά, δεν υπάρχει τρόπος ενιαίας επίλυσης του προβλήματος. Γι’ αυτό το λόγο οι χάρτες του NATIONAL GEOSPATIAL – INTELLIGENCE AGENCY, EUR N AFR&MID EAST 11 MAR 2010, L-15 και Η-15 σχεδιάζουν ένα F.I.R. με ευθύγραμμα τμήματα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Αυτή η απλοποίηση δεν χρησιμοποιείται μόνο από τις ΗΠΑ , αλλά κι από τις δύο χώρες, ενώ υπάρχει το καθεστώς της ταύτισης με τα σύνορα σε αυτήν την περιοχή. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μία διαφορά μεταξύ του de jure και του de facto. Και στην ουσία, βλέπουμε ότι δεν υπάρχει λόγος να επιμείνουμε στο θέμα της ταύτισης.
Ένας άλλος τρόπος να αντιληφθούμε ότι το πρόβλημα έχει μία μη συμβατική λύση είναι η χρήση των διαγραμμάτων Voronoi σε δύο διαφορετικές κλίμακες. Στην μεγάλη κλίμακα, βλέπουμε τα ευθύγραμμα τμήματα, ενώ στην μικρή προσεγγίζουμε στην καμπυλότητα. Τα όρια, λοιπόν, προέρχονται από τις πολιτικές αποφάσεις, όχι από τα μαθηματικά.
http://www.lygeros.org/6049-gr.html
Οι απαγορευμένες περιοχές της Τουρκίας: LTP1 και LTP2
Όταν εξετάζουμε προσεχτικά τον χάρτη ΕUR N AFR 2 MID EAST 11 MAR 2010, L-15, βλέπουμε ότι υπάρχουν δύο περιοχές, LTP1 KAI LTP2, οι οποίες είναι απαγορευμένες.
Η πρώτη περιοχή είναι δομημένη με τον εξής τρόπο. Έχει ένα σημείο αναφοράς πάνω στην τουρκική ακτή, από το οποίο μία γωνία εξέρχεται έως την κοινή τομή με τα όρια του FIR. Αυτή η περιοχή εμπεριέχει την Ίμβρο και την Τένεδο, αλλά και το άνοιγμα των Στενών.
Η δεύτερη περιοχή έχει μια δομή πιο κλασική, αφού είναι ένα πολύγωνο. Αυτή η περιοχή ελέγχει τον πιο κοντινό κόλπο των Στενών.
Γεωστρατηγικά, αυτές οι δύο απαγορευμένες περιοχές είναι τοποθετημένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζουν τη μη πρόσβαση των Στενών και ταυτόχρονα να μην ενοχλούν την περιοχή της Αλεξανδρούπολης και την περιοχή της Μυτιλήνης, όσον αφορά στο FIR. Με άλλα λόγια, αυτές οι περιοχές βελτιστοποιούν τον έλεγχο της πρόσβασης με το ελάχιστο εμβαδόν.
Αν ενσωματώσουμε αυτά τα δεδομένα στο ιστορικό πλαίσιο των Συνθηκών και των Συμβάσεων, τότε μπορούμε ν’ αντιληφθούμε πιο αποτελεσματικά το σκεπτικό της τουρκικής προσέγγισης. Το όλο πλαίσιο έχει ως αφετηρία το πρόβλημα των Στενών, το οποίο σχετίζεται, βέβαια, όχι μόνο με την ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και της Ανατολικής Θράκης (βλέπε OPUS).
Το νομικό πλαίσιο, αρχικά, αφορά στη Σύμβαση των Στενών, η οποία ενσωματώθηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923. Αυτή Σύμβαση απαγόρευε, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση των Στενών. Στη συνέχεια όμως, το 1936, αντικαταστάθηκε από τη Σύμβαση Montreux, η οποία απελευθέρωσε το πέρασμα με όρους. Μετά το 1956 μόνον το άρθρο 1 παρέμεινε και το οποίο εξασφαλίζει την ελεύθερη διέλευση. Κατά συνέπεια, η τουρκική προσέγγιση του θέματος, όσον αφορά στις απαγορευμένες περιοχές LTP1 και LTP2, μοντελοποιεί το πρόβλημα αποκλειστικά μέσω των αρχικών συνθηκών, δίχως να δίνει σημασία στην εξέλιξή τους με τις Συμβάσεις.
Η αποδοχή της τουρκικής προσέγγισης δεν είναι μόνον ένα γεωστρατηγικό λάθος, αλλά στην ουσία ανατρέπει de facto τις Συβάσεις σε ισχύ, οι οποίες αφήνουν εντελώς ελεύθερο το πλαίσιο της διέλευσης, δίχως κανέναν περιορισμό.