Κύπρος, 23 Ιουλίου 1974: Η ηρωική μάχη του Στυλιανού Καλμπουρτζή και των Πυροβολιτών.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων.

Είχα την τιμή να υπηρετήσω επί 28 μήνες στο ένδοξο Πυροβολικό μας και αισθάνομαι ιδιαίτερη συγκίνηση τώρα που έφτασαν στην Ελλάδα τα ελάχιστα αναγνωρισθέντα και ταυτοποιηθέντα οστά του – τότε – Αντισυνταγματάρχη Στυλιανού Καλμπουρτζή, του ηρωικού Διοικητή της 181 ΜΠΠ (Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού) της Εθνικής Φρουράς. Τα οστά παρέλαβε από την Κύπρο ο Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης Αλκιβιάδης Στεφανής και από την Παρασκευή 23 Ιουλίου 2021 θα είναι θαμμένα σε προβεβλημένο χώρο στη Σχολή Πυροβολικού στο Μεγάλο Πεύκο Αττικής. Εκεί υπάρχει ήδη η προτομή του ήρωος.

Η μάχη της 23.7.1974 έξω από το χωριό Συγχαρί, στο ορεινό πέρασμα του Μπέλλα Παϊς, ήταν μία από τις σπανιότατες περιπτώσεις στην παγκόσμια στρατιωτική ιστορία, κατά την οποία στρατιώτες του Πυροβολικού αντιμετώπισαν σώμα με σώμα τις Ειδικές Δυνάμεις του αντιπάλου. Υπό την ηγεσία του Θεσσαλονικέως Διοικητού τους οι Κύπριοι πυροβολητές πολέμησαν με πείσμα εναντίον Τούρκικών δυνάμεων Πεζικού και Καταδρομέων. Δεν παρέδωσαν τα πυροβόλα τους, αλλά θυσιάσθηκαν επάνω σ’ αυτά. Ας σημειωθεί ότι οι Τούρκοι είχαν παραβιάσει την εκεχειρία που συμφωνήθηκε το απόγευμα της 22.7.1974, δύο ημέρες μετά την εισβολή της 20.7.1974.

Ο ήρωας Καλμπουρτζής αντιστάθηκε με τον ατομικό οπλισμό του όσο μπορούσε. Με τη θυσία του καθυστέρησε τον εχθρό ούτως ώστε να διαφύγουν οι περισσότεροι στρατιώτες του. Τους αποκαλούσε ¨παιδιά μου¨ και τους προστάτευσε σαν πατέρας. Έπεσε υπέρ Πατρίδος και δηλώθηκε ως αγνοούμενος. Οι επιζώντες Ελληνοκύπριοι πυροβολητές της 181 ΜΠΠ διηγούνται με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη τη μάχη του Καλμπουρτζή και των συμπολεμιστών του. Γενναίοι ως Έλληνες. Αιωνία η μνήμη τους.

Όσοι θέλουν να μάθουν περισσότερα για τη μάχη του Στυλιανού Καλμπουρτζή και των πυροβολητών του, στις 23 Ιουλίου 1974, μπορούν να βρουν στο διαδίκτυο το τεκμηριωμένο ντοκυμανταίρ «Το βουνό της σιωπής» του ΡΙΚ. Είναι μία παραγωγή του Παγκυπρίου Συνδέσμου Εφέδρων Πυροβολητών. Προς το παρόν παραθέτω ένα σύντομο βιογραφικό του ήρωος Καλμπουρτζή από το ιστολόγιο sigmalive της Κύπρου.

Ο Αντισυνταγματάρχης Πυροβολικού Στυλιανός Καλμπουρτζής γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 31 Ιανουαρίου 1921. Κατετάγη στις Ένοπλες Δυνάμεις στις 17 Οκτωβρίου 1945 για τριετή εθελοντική υπηρεσία. Την 1η Μαρτίου 1949 εισήχθη στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε στις 17 Αυγούστου 1950 και κατετάγη στο Πεζικό. Την 1η Δεκεμβρίου 1958 μετατάχθηκε στο Πυροβολικό. Τον Αύγουστο του 1973 μετατέθηκε στην Κύπρο και ανέλαβε διοικητής της 181 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού, η οποία είχε την έδρα της στο χωρίο Τρίκωμο της επαρχίας Αμμοχώστου.

Στις 20 Ιουλίου 1974, με την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής, η Μοίρα είχε αναπτυχθεί στην περιοχή Ασιεντρούσα της διάβασης Πέλλα Πάις, περίπου 2,5 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του χωριού Συγχαρί, στον ανατολικό Πενταδάκτυλο. Μετά από πολλές ώρες άνισης μάχης με καταδρομείς του τουρκικού στρατού, ο Στυλιανός Καλμπουρτζής έπεσε ηρωϊκά μαζί με 37 άνδρες του, στην διάβαση Πέλλα Πάις – Συγχαρί, στην οροσειρά του Πενταδακτύλου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο ήρωας κατέβαλε υπεράνθρωπη προσπάθεια, βάλλοντας μόνος από προωθημένη θέση για να καλύψει την ασφαλή αποχώρηση των στρατιωτών του.

Στις 11 Απριλίου 2011, ο τέως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, απένειμε μετά θάνατον στον Στυλιανό Καλμπουρτζή τον βαθμό του Αντιστρατήγου, κατά την διάρκεια της τελετής των αποκαλυπτηρίων προτομής του στην Σχολή Πυροβολικού στο Μεγάλο Πεύκο.

Το όνομα του ήρωα Στυλιανού Καλμπουρτζή, φέρει το στρατόπεδο της διοίκησης Πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς στην Κύπρο.

Τα οστά του Στυλιανού Καλμπουρτζή ταυτοποιήθηκαν τον Απρίλιο του 2015.