Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Δεν είναι μόνο οι μεταμορφώσεις του Ταγίπ Ερντογάν στο Ουκρανικό, όπου κάνει τον μεσολαβητή και περιμένει ποιος θα νικήσει για να πάει με το μέρος του… Αυτό είναι συνηθισμένο στην τουρκική διπλωματία, όπως συνηθισμένο είναι οι ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων να ανέχονται αυτή τη συμπεριφορά της Τουρκίας από την εποχή των Σουλτάνων, έως την εποχή των Κεμάλ και Ερντογάν.
Συνέβη στο τέλος του παρελθόντος Απριλίου μια εντυπωσιακή κυβίστηση, κοινώς κωλοτούμπα, του Τούρκου προέδρου στις σχέσεις του με τη Σαουδική Αραβία. Είναι γνωστό πως μετά την δολοφονία στο Προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη του Τζαμάλ Κασόγκι, Σαουδάραβα δημοσιογράφου και διαφωνούντος με το εκεί καθεστώς, στις 2 Οκτωβρίου 2018, οι σχέσεις των δύο χωρών ουσιαστικά πάγωσαν. Ο Κασόγκι μετέβη για κάποιο διάβημα στο εν λόγω Προξενείο, εν γνώσει της μνηστής του Χατίς Τσενζίγκ, και από αυτό δεν βγήκε ποτέ, ούτε το πτώμα του βρέθηκε, για να παραδοθεί στους οικείους του.
Τότε ο Ερντογάν μίλησε για «πολιτική δολοφονία» και σημείωσε ότι η διαταγή να εκτελεσθεί ο δυσάρεστος στο καθεστώς του Ριάντ δημοσιογράφος δόθηκε «από τα πιο ψηλά κλιμάκια της κυβέρνησης της Σαουδικής Αραβίας». Οι υποψίες για συμμετοχή στο έγκλημα έφθασαν έως τον πρίγκιπα διάδοχο Μπεν Σαλμάν. Για τη δολοφονία του Κασόγκι επελήφθη το τουρκικό δικαστήριο και ερήμην απήγγειλε βαριές κατηγορίες σε βάρος είκοσι έξι ατόμων, όλων Σαουδαράβων, και διέταξε τη σύλληψη τους και την παραπομπή τους σε δίκη.
Η Σαουδική Αραβία αντέδρασε στην δίωξη των εν λόγω υπηκόων της από τα τουρκικά δικαστήρια και επέβαλε άτυπο εμπάργκο στα τουρκικά προϊόντα. Οι εξαγωγές της Τουρκίας προς την Σαουδική Αραβία μειώθηκαν κατακόρυφα το 2021. Ήσαν μόνο 180 εκατομμύρια Ευρώ από τρία δισεκατομμύρια που ήσαν το 2019… Η οικονομία της Τουρκίας είναι σε κακή κατάσταση και ο Ερντογάν καταλαβαίνει ότι οφείλει να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τη Σαουδική Αραβία….
Για να ανοίξει πάλι την κάνουλα το Ριάντ ζήτησε από τον Ερντογάν να σταματήσει κάθε δικαστική διαδικασία σε βάρος των ανθρώπων του. Ο Ερντογάν υπάκουσε. Στις 31 Μαρτίου 2022 ο Εισαγγελέας του δικαστηρίου της Κωνσταντινούπολης, στο οποίο εκδικαζόταν η υπόθεση, ζήτησε το κλείσιμο της και την μεταφορά του φακέλου της στη Σαουδική Αραβία, με το παράδοξο σκεπτικό ότι το έγκλημα συνέβη μεν στην Τουρκία, αλλά οι κατηγορούμενοι είναι αλλοδαποί…
Η υπόθεση Κασόγκι έκλεισε στην Τουρκία χωρίς να αποδοθεί δικαιοσύνη, αλλά άνοιξε η πόρτα αποκατάστασης των σχέσεων της με την Σαουδική Αραβία… Στις 28 και 29 Απριλίου 2022 ο Ερντογάν πήγε στο Ριάντ προσκεκλημένος του βασιλιά Σαλμάν, με τον οποίο μοιράστηκε το ιφτάρ (γεύμα μετά τη νηστεία της ημέρας κατά το Ραμαζάνι) και συναντήθηκε με τον πρίγκιπα διάδοχο, τον οποίο εμμέσως πλην σαφώς είχε κατηγορήσει για την υπόθεση Κασόγκι. Ο Ερντογάν έδειξε το πιστεύω του, ότι μπρος στο συμφέρον συμφέρει η κωλοτούμπα…-