Το VMRO ο μεγάλος νικητής των εκλογών στα Σκόπια

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Αμπατζόγλου*

Στις διπλές εκλογές της 8^ης Μαΐου στα Σκόπια –προεδρικές και βουλευτικές– σάρωσαν οι υπερεθνικιστές του VMRO-DPMNE, όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο. Όσοι αγωνιζόμαστε κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών βλέπαμε όλα αυτά τα χρόνια –και βρισκόμαστε ήδη στο 6ο έτος από την υπογραφή της– το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί σε αυτό το μείζον εθνικό μας θέμα. Κάποιοι που μας χλεύαζαν και μας αποκαλούσαν γραφικούς τώρα έχουν καταλάβει ότι τα πράγματα δεν ήταν όπως τα παρουσίαζε το πολιτικό μας σύστημα και τα δίκτυα επικοινωνίας του (ΜΜΕ, παρατρεχάμενοι υποτακτικοί κ.λπ.) Ας δούμε όμως πλήρως την εικόνα των αποτελεσμάτων των εκλογών στα Σκόπια.

Στις προεδρικές εκλογές νικήτρια αναδείχθηκε η κ. Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα (κόμμα VMRO-DPMNE) με ποσοστό 69.01%, έναντι του αντιπάλου της και πρώην προέδρου των Σκοπίων κ. Στέβο Πενταρόφσκι (κόμμα SDSM), ο οποίος έλαβε μόλις το 30.99%. Υπερδιπλάσια τα ποσοστά της κ. Σιλιάνοφσκα γεγονός που της δίνει το δικαίωμα να εφαρμόσει όσα είχε υποσχεθεί στους Σκοπιανούς.

Στις βουλευτικές εκλογές το κόμμα VMRO-DPMNE του κ. Χρίστιαν Μίτσκοσκι έλαβε ποσοστό 43.32% και 58 έδρες (14 έδρες περισσότερες από τις εκλογές του 2020). Το SDSM που κυβερνούσε τη χώρα τα τελευταία χρόνια καταποντίστηκε αφού έλαβε μόλις 15.37% και 18 έδρες (28 έδρες λιγότερες από τις εκλογές του 2020). Το αλβανικό κόμμα DUI του κ. Αλί Αχμέτι συγκέντρωσε 13.67% δηλαδή μικρότερο ποσοστό από το SDSM όμως εξασφάλισε περισσότερες έδρες (19 έδρες) και είναι πλέον η δεύτερη δύναμη στο σκοπιανό κοινοβούλιο γκρεμίζοντας το SDSM στην τρίτη θέση με αποτέλεσμα ο επικεφαλής του SDSM, Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι, να παραιτηθεί από πρόεδρος του κόμματος¹. Στη συνέχεια, ο συνασπισμός τεσσάρων αλβανικών κομμάτων με την επωνυμία «Αξίζει» έλαβε 10.64% και 13 έδρες, το εθνικιστικό φιλορωσικό κόμμα Levica (Αριστερά) έλαβε 6.82% και 6 έδρες και τέλος το νεοσύστατο κόμμα «Ξέρω» του δημάρχου του Κουμάνοβο, κ. Μάξιμ Ντιμιτρίεφσκι, ο οποίος αποχώρησε πριν από δύο χρόνια από το SDSM, έλαβε 5.59% και 6 έδρες.

Ο νικητής των εκλογών κ. Χρίστιαν Μίτσκοσκι (VMRO-DPMNE) δήλωσε ότι θα επιδιώξει να συνεργαστεί με τον συνασπισμό «Αξίζει» των αλβανικών κομμάτων, χωρίς να αποκλείσει την πιθανότητα στη συνεργασία να συμμετάσχει και το νεοσύστατο κόμμα «Ξέρω». Δεδομένου ότι το σκοπιανό κοινοβούλιο διαθέτει 120 έδρες ο κ. Μίτσκοσκι χρειάζεται μόλις 3 επιπλέον έδρες –το κόμμα του ήδη εξασφάλισε τις 58 έδρες– ώστε να έχει την απόλυτη πλειοψηφία. Γίνεται σαφές ότι η θα κυβέρνηση θα σχηματιστεί είτε με συμμετοχή του συνασπισμού των αλβανικών κομμάτων (13 έδρες) είτε με το κόμμα «Ξέρω» (6 έδρες) είτε ακόμα ισχυρότερη και με τα δύο αυτά τα κόμματα.

Ο κ. Μίτσκοσκι την ημέρα των εκλογών, λίγο πριν τα μεσάνυχτα, μόλις διαφάνηκε η μεγάλη νίκη του κόμματός του δήλωσε ότι «νίκησε ο περήφανος λαός της Μακεδονίας» και ότι «Για εμένα η Μακεδονία είναι και θα είναι Μακεδονία»².

Στις 12 Μαΐου έγινε η επίσημη τελετή ορκωμοσίας της κ. Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα ως νέας προέδρου της χώρας στη Βουλή των Σκοπίων. Ενώ στο επίσημο κείμενο του όρκου που της υπαγορεύθηκε από τον πρόεδρο της απερχόμενης Βουλής, κ. Γιόβαν Μιτρέσκι, τα Σκόπια αναφέρονταν ως «Βόρεια Μακεδονία», η κ. Σιλιάνοφσκα επέλεξε να αναφέρει μόνο τη λέξη «Μακεδονία» χωρίς το «Βόρεια». Η ελληνίδα πρέσβειρα που παραβρίσκονταν εκεί αποχώρησε και το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών έβγαλε ανακοίνωση με την οποία εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του^3,4.

Φυσικά, ο κ. Μίτσκοσκι δεν πτοήθηκε από την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης αλλά αντίθετα της πέταξε και το γάντι λέγοντας ότι «Με την πρόεδρο θα την αποκαλούμε Μακεδονία. Ας προσφύγει η Αθήνα στην Χάγη»⁵. Μάλιστα, ανέφερε ότι στα θεσμικά όργανα του κράτους θα χρησιμοποιείται η συνταγματική ονομασία της χώρας (δηλαδή το «Βόρεια Μακεδονία»), όμως ο ίδιος, στις δημόσιες εμφανίσεις του και στις δηλώσεις του προς τον Τύπο θα χρησιμοποιεί τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδονικός-ή-ό», επειδή αυτό «αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμά του»⁶.

Το ακύρωσαν λοιπόν το erga omnes οι Σκοπιανοί με μία απλή κίνηση. Στο εσωτερικό θα αποκαλούν τη χώρα τους σκέτο «Μακεδονία». Όσο για το «Μακεδόνες» έτσι και αλλιώς προβλέπεται από τη Συμφωνία των Πρεσπών έναντι όλων. Αυτό λοιπόν που υποτίθεται ότι πήραμε από τη συγκεκριμένη συμφωνία (το «Βόρεια» πριν από το «Μακεδονία») απωλέσθηκε κυριολεκτικά εν μία νυκτί. Άντε τώρα να τρέξει η ελληνική κυβέρνηση να βρει το δίκιο της…

Τα πιο πάνω φυσικά αποτελούν πολύ σημαντικές παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών αφού προέρχονται από τους κορυφαίους πολιτικούς παράγοντες των Σκοπίων, όμως δεν φαίνεται να τους αγχώνουν ιδιαίτερα. Αντίθετα, δείχνουν τι θα ακολουθήσει στη συνέχεια.

Σχετικά τώρα με τις παραβιάσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών γενικότερα. Στην Επιτροπή Ελληνισμού έχουμε καταγράψει 415 παραβιάσεις μέχρι αυτή τη στιγμή. Βέβαια, κατά την πρόσφατη προεκλογική περίοδο στα Σκόπια οι παραβιάσεις πραγματικά ήταν χιλιάδες. Ακουγόταν και γραφόταν κατά κόρον η λέξη «Μακεδονία» σκέτο από τους τους υποψήφιους πολιτικούς, κυκλοφορούσαν χιλιάδες σημαίες με τον Ήλιο της Βεργίνας, χάρτες που έδειχναν ότι τους ανήκουν ελληνικές περιοχές μέχρι και η Χαλκιδική κ.λπ. με αποκορύφωμα τις δηλώσεις του νικητή των βουλευτικών εκλογών Μίτσκοσκι και τη χρήση του όρου «Μακεδονία» από την κ. Σιλιάνοφσκα στην κορυφαία στιγμή της ορκομωσίας της ως προέδρου της χώρας.

Πλέον έχει χάσει το νόημά της η λέξη «παραβίαση». Δεν είναι δυνατόν κάποιος να καταφέρει να συγκεντρώσει όλες αυτές τις παραβιάσεις. Και εμείς που τις καταγράφουμε στην Επιτροπή Ελληνισμού πλέον έχουμε απηυδήσει. Πριν από λίγο επισκέφθηκα την σελίδα του Facebook ενός από τους τέσσερις αντιπροέδρους του VMRO-DPMNE και βρήκα αμέτρητες παραβιάσεις. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος κάνει συνεχώς αναρτήσεις με τον όρο «Μακεδονία» σκέτο. Το ίδιο και οι άλλοι τρεις αντιπρόεδροι, ο γενικός γραμματέας του κόμματος, ο πρόεδρός τους Χρίστιαν Μίτσκοσκι αλλά και τα υπόλοιπα στελέχη του VMRO-DPMNE. Για να καταγράψει κάποιος όλες αυτές τις παραβιάσεις δεν θα πρέπει να κάνει άλλη δουλειά αλλά να ασχολείται αποκλειστικά με αυτό.

Ποια όμως είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης και του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη; Προτρέπει τη νέα πρόεδρο των Σκοπίων και την ηγεσία του VMRO-DPMNE να τηρήσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών. Για μία συμφωνία που και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης την είχε αποκαλέσει «κακή», τώρα παρακαλάει τους Σκοπιανούς να την εφαρμόζουν. Έτσι αποδεικνύεται ο πραγματικός ρόλος του σε αυτό το θέμα. Στην πραγματικότητα την στήριζε από την αρχή, απλά ευχόταν να την υπογράψει ο ΣΥΡΙΖΑ για να μην εισπράξει ο ίδιος το πολιτικό κόστος. Και φτάσαμε στο σημείο να τον προκαλεί ο πρόεδρος του VMRO-DPMNE να προσφύγει στο δικαστήριο της Χάγης.

Τα χειρότερα έρχονται για τη Συμφωνία των Πρεσπών και στο τέλος τη νύφη θα την πληρώσουν και όσοι τη σέβονται. Όπως την πλήρωσαν αυτοί που την υπέγραψαν και την επικύρωσαν με αποτέλεσμα να γίνουν παρελθόν για την πολιτική ζωή του τόπου μας.

1. https://www.voria.gr/article/boreia-makedonia-paraitithikr-o-kobatsefski-apo-tin-igesia-ton-sosialdimokraton
2. https://www.in.gr/2024/05/09/politics/v-makedonia-sarotiki-niki-ton-antipalon-tis-symfonias-ton-prespon-eklegoun-proedro-kai-prothypourgo/
3. https://www.kathimerini.gr/politics/563021923/voreia-makedonia-i-nea-proedros-apokalese-ti-chora-makedonia-stin-orkomosia-tis-apochorise-i-ellinida-presveira/
4. https://www.mfa.gr/epikairotita/diloseis-omilies/anakoinose-upourgeiou-exoterikon-skhetika-me-ten-telete-orkomosias-tes-proedrou-tes-boreias-makedonias-12052024.html
5. https://gr.euronews.com/2024/05/16/gerapeetritis-skopia-efarmoste-tin-simfonia-ton-prespon-kai-meta-syzitame
6. https://www.imerisia.gr/kosmos/92924_boreia-makedonia-meta-tin-ptd-prokalei-kai-o-arhigos-toy-vmro-dpmne

*Ο Ιωάννης Αμπατζόγλου είναι Ακτινοφυσικός Ιατρικής, διδάκτωρ του Τμήματος Ιατρικής του ΔΠΘ, Επιστημονικά Υπεύθυνος του Τμήματος Ιατρικής Φυσικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης και Πρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού.

abadzoglou@yahoo.gr