Η προβληματική Αθήνα

Γράφει ο Μανώλης Εγγλέζος – Δεληγιαννάκης
metotoufekikaitilyra.wordpress.com

Ο υδροκεφαλισμός της πρωτεύουσας έχει συζητηθεί αρκετά, έχει  καταδικαστεί επίσης αρκετά, αλλά η γιγάντωση της Αθήνας είναι γεγονός,  σύμπτωμα της στρεβλής πορείας της χώρας διαχρονικά. Μόνο η κρίση  ανέκοψε το ρυθμό αυτό και δημιούργησε ένα ρεύμα, μικρό αλλά υπαρκτό,  επιστροφής στην επαρχία.

Η Αθήνα είναι υπεύθυνη για τον παρασιτικό χαρακτήρα της οικονομίας  μας, αφού οι υπόλοιπες περιοχές και παραγωγικές είναι, και έχουν  πλεονασματικό ισοζύγιο. Η μεγάλη τρύπα της Αθήνας δημιουργεί  τετελεσμένα που τα υφίσταται όλη η Ελλάδα. Πέρα από την οικονομική  διάσταση του Αθηναϊκού υδροκεφαλισμού, υπάρχει και η πολιτιστική, που  είναι πιο σοβαρή και με μακροπρόθεσμές συνέπειες: Η Αθήνα αποτελεί πια  ένα χώρο με ανύπαρκτη ταυτότητα. Η διατήρηση τοπικών ταυτοτήτων σε  συνειδητοποιημένη μερίδα του πληθυσμού είναι μειοψηφική σε φθίνουσα  πορεία, αφού οι νέοι που γεννιούνται και μεγαλώνουν στην Αττική έχουν  όλο και λιγότερα ερεθίσματα από χωριά και τόπους καταγωγής. Δυτικά  πρότυπα, καταναλωτισμός, ξένη μουσική και διασκέδαση, αποτελούν τα  πρότυπά τους.

Αυτό έχει αντίκτυπο και στην πολιτική διάσταση. Έχοντας την αίσθηση  ότι η Αθήνα είναι στην πράξη η Ελλάδα, αφού έχει βαρύνοντα ρόλο σε  σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές, αδυνατούν να συλλάβουν τα ζητήματα  που απασχολούν τη χώρα. Η Θράκη είναι άγνωστη, για τα Σκόπια αδιαφορούν, το Αιγαίο τους αφορά  μόνο ως προς τις διακοπές στη «γκλαμουριά» της Μυκόνου και η Κύπρος  είναι μακριά. Η Αθήνα διαμορφώνει μη πολίτες και μόνο με το μέγεθός  της.

Το μέγεθος είναι και ένας παράγοντας που συντελεί στην όξυνση των  συμπεριφορών. Όταν οι άνθρωποι είναι άγνωστοι μεταξύ τους υπάρχει μια  μεγάλη επιθετικότητα στο δρόμο, στις σχέσεις, στο τυχαίο συμβάν. Αν το  μέγεθος ήταν μικρότερο, όλοι κάπως θα συνδέονταν, αν όχι απευθείας, θα  ήταν γνωστοί γνωστού. Αυτό θα δημιουργούσε μεγαλύτερη συνεννόηση,  αλληλοκατανόηση, παρεμβάσεις εκτόνωσης σε περίπτωση διενέξεων, θα  περιόριζε πολύ την ένταση ενός χώρου συνάθροισης αγνώστων.

Η Αθήνα πρέπει να  σταματήσει να έχει το μισό πληθυσμό της χώρας. Η  Ελλάδα χρειάζεται πολλές πόλεις μικρότερου μεγέθους αντί για μια  μεγάλη. Πόλεις που θα επιτρέπουν να γλυτώνουμε χρόνο στις  μετακινήσεις, που θα δημιουργούν κοινότητες μέσω του μικρού τους  μεγέθους, που θα κρατούν και θα εξελίσσουν την ταυτότητα, δεν θα την  εξαφανίζουν. Πόλεις που θα επιτρέπουν συλλογικές δράσεις. Μέσα σε όσα  πρέπει να κάνουμε για να αντιστρέψουμε την κατάσταση, αν μπορούμε πια  να το κάνουμε, είναι να υπάρξει ένα σχέδιο μείωσης της έκτασης και του  πληθυσμού της Αθήνας.