Οι κοινοί κίνδυνοι και η αντιμετώπισή τους

Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος*

Τις τελευταίες δεκαετίες πολλά είναι τα προβλήματα ή καλύτερα οι κίνδυνοι που έχουν
προκύψει και χαρακτηρίζονται ως παγκόσμιοι. Τρομοκρατία, κλιματική αλλαγή, κορονοϊός,
ενέργεια, επισιτιστική κρίση είναι οι πιο σημαντικοί από τους κινδύνους που καλείται να
αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Την κοινή αντιμετώπιση των προβλημάτων βοηθάει η
ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας και η παγκοσμιοποίηση που μας οδηγούν σε έναν
«συνδεδεμένο» κόσμο.
Αν πάρουμε ως δεδομένο ότι οι κίνδυνοι είναι όπως παρουσιάζονται από τα παγκόσμια
Μέσα Ενημερώσεως, μένει να δούμε αν η κοινή αντιμετώπισή τους είναι η ενδεδειγμένη
λύση. Ξεκινώντας, μπορούμε αναφανδόν να πούμε ότι η κεντρική διαχείριση των κινδύνων
ίσως να ήταν μια λύση σε μια αγγελικά πλασμένη κοινωνία. Δυστυχώς όμως απέχουμε
πολύ απ’ αυτήν και με την πάροδο των ετών φαίνεται να απομακρυνόμαστε όλο και
περισσότερο. Οπότε, μπορούμε να συμφωνήσουμε με την αντιμετώπιση που προτείνουν οι
υπερεθνικοί θεσμοί (Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαϊκή Τράπεζα, ASEAN/ Ένωση Κρατών της
Νοτιανατολικής Ασίας) ή οι παγκόσμιοι οργανισμοί (Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ,
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας);
Αν εξετάσουμε το θέμα διεξοδικότερα, θα δούμε ότι υπάρχει βάθος στο ζήτημα. Το βάθος
είναι οι αξίες που αντιπροσωπεύουν οι προηγούμενοι θεσμοί και οργανισμοί (όχι οι
ευγενείς σκοποί ιδρύσεώς τους) και οι κοσμοθεωρία που έχουν οι επικεφαλής τους. Εκεί,
κυρίαρχες είναι δυο «σχολές», η «νεοφιλελεύθερη» και η «αριστερή». Η «νεοφιλελεύθερη»
και η «αριστερή» οπτική συγκλίνουν στην παραδοχή ότι τα πάντα είναι χρήμα και όλα
πρέπει να κινούνται γύρω απ’ αυτό. Στα δε ευρύτερα πολιτιστικά θέματα, κατακλύζονται
από την λεγόμενη «μαρξιστική κουλτούρα», του άκρατου δικαιωματισμού. Δικαιώματα
θεωρητικά για όλους, αλλά τελικά όχι γι’ αυτούς που δεν ορίζει η πολιτική ορθότητα.
Δικαιώματα ατομικά, αλλά όχι ομαδικά.
Στο διάβα της ιστορίας, εμείς οι Έλληνες, βάσει της ελληνορθόδοξης Παράδοσής μας
μάθαμε να αγωνιζόμαστε στη ζωή για διαφορετικές αξίες. Να μην θεωρούμε ως υπέρτατη
αξία το χρήμα και να μην μας απασχολεί μόνο η καθημερινή διαβίωση (που είναι
απαραίτητη), αλλά και το επέκεινα και έτσι να αναπτύσσουμε και το πνεύμα μας. Ως εκ
τούτου, δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι λύση στα προβλήματα αποτελούν το ηλεκτρονικό
φακέλωμα, η βρώση σκουληκιών, η μείωση της κατανάλωσης σε πλαστικά καλαμάκια, οι
υποχρεωτικότητες και οι ανελευθερίες.
Πόσο μπορεί να ταιριάζουν οι προσλαμβάνουσές μας, οι αξίες μας και οι σκοποί μας με
αυτές των προαναφερθέντων οργανισμών και θεσμών; Αν απαντήσουμε σε αυτήν την
ερώτηση νομίζω θα έχουμε την απάντηση και στο ερώτημα αν αυτοί οι οργανισμοί και οι
θεσμοί, μπορούν να τύχουν της εμπιστοσύνης μας, να μας προφυλάξουν από τους κοινούς
κινδύνους και να μας προετοιμάσουν για τα προβλήματα που, φυσικά ή τεχνητά, έρχονται.

*(Μ.Α.) Δημόσια Ιστορία

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 15/09/2022 στην εφημερίδα “Δημοκρατία”